Laatste update: 08 maart 2023

2129

INFORMATIE:

Jager van Brewster USA ontwikkeld voor de US Navy, het prototype vloog in 1937;
Brewster was een vrij onbekende fabriek. De eerste produktieversie was de F2A-1 die vloog begin 1938 en dit type was ook wel bekend als de B-239. Het had een Wright Cyclone R-1820-22 motor van 950 pk. De motor bleek te zwak en de F2A-2 kreeg dan ook een R-1820-40 van 1200 pk. De "export versie" werd bekend als de B-339 maar dan zonder vanghaak. De B-339 had een zwaardere motor en andere motorkap dan de oorspronkelijke B-239.

De Belgen kochten het type B-339B (Belgium). Er kwam er maar eentje tijdig mei 1940 aan in Europa en de rest ging naar het nog vrije Frankrijk en later naar de Engelse RAF. Verder kochten de Engelsen begin 1940 170 B-339E (England) voor de verschillende squadrons in het verre oosten o.a. Singapore het type en noemden het de Buffalo. De motor bleef echter een probleem want het gaf eenvoudig te weinig vermogen voor een jachtvliegtuig. Finland kocht ook de F2A-1 Brewster.

Brewster maakte nog een F2A-3 variant voor de US Navy die iets langer was voor de vleugel, de export versie was bekend als de B-439. De totale productie was zo'n 500 stuks.

Gegevens: B-339D ("Dutch")
Wright Cyclone R1820-G105A motor van 1100 pk of -G205A van 1200 pk
Curtiss electric propeller
spanwijdte: 10,68 m
lengte: 8,21 m 
leeggewicht: circa 2000 kg
maximum startgewicht: 2830 kg
maximale snelheid circa 520 km/u
bereik: 1500 km
plafond: 10300 m
2 x 7,7 mm (0.303") mitrailleurs in neus, 2 x 12,7 mm in vleugel.
twee 50 kg bommen of zes 25 kg bommen

Literatuur:
Modelbouw in Plastic, MIP	.	1980-2	.	IPMS Nederland
Modelbouw in Plastic, MIP	.	2008-1	.	IPMS Nederland
Van Glenn Martins en Mustangs	Hugo Hooftman	1965	.	Zaltbommel
40 jaar luchtvaart in Indie	Casius en Postma	1986	.	De Alk, Alkmaar
Buffalo	Kreuger	artikel sept 2003	.	uitgave tijdschrift "Vliegende Vleugels" / nr.8
Brewster B-339 C/D	Casius	20015	in Nederlandse dienst	Dutch Profile 8
Brewster F2A Buffalo	Zbiegniewski	2003	no.2	Kagero (Poland)
AviaHobby: Brewster Buffalo	Gerard Casius	juli 1980	Artikel AVIA.PDF	Uitg. Wijt
IPMS Quaterly USA	Jim Maas	1975, vol 10-4	.	IPMS USA
Buffalo in action	Jim Maas	no.81	1987	Squadron signal publ.

FOTO GALERIJ:

Deze inhoud op deze pagina werd voor het eerst opgesteld zomer 2004 door M.de Vreeze

Laatste update: 01 september 2019

3238

Na de uitbraak van de Tweede Wereldoorlog in mei 1940 in Nederland had Nederlands Indië dringend behoefte aan luchtjagers voor de ML-KNIL. Er was een enorme Japanse dreiging. De Engelsen hadden door de heftige oorlogshandelingen al genoeg aan hun hoofd en er werden daarom Amerikaanse toestellen met grote urgentie gezocht.

De Nederlandse Purchasing Commission in New York bestelde voor de ML-KNIL in Indië in oktober 1940 72 stuks van de Amerikaanse Brewster F2A-3, ofwel de B-339D(utch). De benodigde motoren waren apart besteld, want men wilde deze deels elders verwerven op de markt want er was een enorm tekort aan motoren en men wilde graag de al bekende Cyclone motoren hebben van de Glenn Martins. De Nederlandse toestellen kregen deze uiteindelijk met een half jaar vertraging en dus kregen de kisten andere motoren dan de Amerikaanse eerste versies en dat betekende ook dat de motorkap afweek (iets langer ook ?). Verder had het schuifdak geen ovaal binnenraampje en was de kist voorzien van een wat groter staartwiel, een buikraam in de romp maar geen vanghaak en daarom een iets langere ronde staartkegel. Wel hadden ze zelfdichtende brandstoftanks. Verder konden ze worden voorzien van vleugelbommenrekken voor 100 pond bommen. Men had ook extra bepantsering gewenst maar dit kon niet tijdig worden geleverd. Het richtvizier was ook erg eenvoudig met richt-ringen op de motorkap. Er volgden dan ook latere modificaties in het veld om diverse spullen aan te brengen indien ze beschikbaar gekomen waren. Maar de Brewster zou dan wel behoorlijk zwaarder worden.

De eerste 24 stuks (van het type B-339C) hadden de Wright GR1820-G105A motor van 1100 pk, de daarna volgende 48 toestellen (B-339D) zouden de krachtiger Wright -G205A motor krijgen met 1200 pk. De eerste aflevering begon maart 1941. Gereserveerde kenmerken nrs. B3-95 t/m B3-166. De ML-KNIL aanduiding B3-xxxx was voor Brewster.

(Het verhaal gaat dat 6 Brewsters van de eerste serie met kenmerken B3-162 t/m -166 werden achtergehouden in de Verenigde Staten omdat de Amerikanen wilden dat ze naar Suriname zouden gaan voor de verdediging. Die Nederlandse kolonie was belangrijk vanwege de bauxiet die nodig is voor geallieerde aluminiumproductie. Deze zes kisten werden vrijgegeven eind 1941, alsnog verscheept naar Indië maar kwamen te laat waarbij de transportschepen uitweken maart 1942 naar Australië).

Begin 1941 werden 20 extra stuks besteld van het type B-339-D13 (ofwel B-439, gereserveerde kenmerken B3-167 etc). Deze tweede versie zou worden voorzien van de R1820-G5 motor en zou daarom 25 cm langer zijn dan de standaard B-339 en zou ook een bewapening krijgen van vier 0.50 machinegeweren. Omdat de verovering door de Japanners van Indië zeer snel verliep kwamen deze extra kisten te laat. De schepen die onderweg waren naar Indië, de ms.Mapia met 4 stuks, ms.Sloterdijk met 10, ms.Tabian met 3 en ms.Tjibesar met 4 kisten, welken uit naar Australië. Deze kisten gingen naar de USAAF in Australië en een aantal naar de RAAF. De ML-KNIL heeft deze variant dus nooit kunnen gebruiken in Indië.

De Engelsen noemden dit toestel de Buffalo maar bij Nederlandse vliegers noemden het gewoon de Brewster. De Brewster was vrij wendbaar maar had een geringe klimsnelheid en lage maximale snelheid vergeleken met zijn Japanse tegenstanders. Zo gaf de bewapening van 12,7 mm mitrailleurs in de vleugel veel problemen.

In juni 1941 werd de eerste Brewster eenheid op Semplak op Java opgezet (waarbij de Curtiss Interceptors werd verplaatst naar andere eenheden). November 1941 waren 3 Afdelingen op Madiu en Semplak in Buitenzorg uitgerust met zeker 45 toestellen. Bij deTD op Maospati waren er nog zo'n 25 Brewsters in opbouw of reparatie en december 1941 waren er waarschijnlijk 62 beschikbaar. Problemen waren er om tijdig vliegers op te leiden en men zette dan ook een vliegopleiding op. In Singapore zelf hadden de Engelsen hun eigen Buffalo's maar de ML-KNIL had ook vliegers en 9 ML-KNIL Brewsters gezonden naar Singapore voor de verdediging aldaar. Al snel daarna voerde Japan de oorlog naar de regio met een aanval op Maleisië begin december 1941. (Het schijnt dat ook RAF-vliegers op Java aanwezig met de Brewsters hebben gevlogen).

Begin december volgt de Japanse aanval op Noord-Borneo bij Kuching waar ook een vliegveld was. De ML-KNIL had ook een veld bij Sinkawang (West-Borneo) maar dat moest al snel ontruimd worden. Eind december 1941 landden de Japanners op Oost-Borneo met als doel het oliegebied Tarakan en de Brewsters voeren patrouilles uit maar lijden zware verliezen. Rond 23 januari volgt de Japanse aanval op Balkikpapan en ook daar voeren Brewsters aanvallen uit samen met de Martin bommenwerpers vanaf het geheime ML-vliegveld Samarinda II op Oost-Borneo. Het veld werd ontdekt en aangevallen waarbij later ook op het ML-vliegveld Oelin de ML-KNIL grote verliezen lijdt. Japan heeft nu de meeste buitengewesten in handen.

In februari 1942 begon de Japanse aanval op het cruciale eiland Java, te beginnen met luchtaanvallen en het Japanse luchtoverwicht is groot. In februari verdedigen een klein aantal Brewsters nog hoofdstad Batavia op West-Java. Op 1 maart doen de Japanners een verrassingsaanval op het ML-vliegveld Kalidjati. Begin maart 1942 was de laatste Brewster inzet van een kleine aantal kisten dat nog beschikbaar was vanuit Andir nabij Bandoeng o.a voor aanvallen op de Japanse kustlandingen en luchtgevechten.

Op 8 maart 1942 was de capitulatie-overgave van Indië aan de Jappen. Een aantal Brewsters vielen in Japanse handen op Andir en aantal (4 ?) kisten werden naar Japan overgebracht voor testen op Tachikawa.

Foto: Collectie H.G. Berfelo (used with permission)

ML-KNIL Brewster, waarschijnlijk met een test gun camera voor het windscherm en het buikraam is ook te zien. Foto: Archief Ministerie van Defensie (used with permission)

Foto: Defensie voorlichtings-Centrum / Ministerie van Defensie (used with permission)

Foto uit collectie Afd.LuchtvaartKennis (used with permission)

 Bronnen o.a. [B38] Indie.Strijd, [B39] Mil.Indië, [W12] Heyman art.

Kisten van het subtype B-439 met kenmerken  B3-167 t/m 186 niet op tijd afgeleverd en direct naar USAAF / RAAF in Australië gegaan. Onderdelen van twee Nederlandse toestellen, B3-174 en de B3-178 in het Aviodrome? 

Opmerking: de B3-107 is een replica gemaakt voor het MLM (nu NMM Soesterberg).

De inhoud voor het eerst opgesteld door M. de Vreeze en W. Jonker zomer 2004 (op oude IPMS website)

Laatste update: 10 maart 2018

1645

Foto Selectie uit de Beeldbank NIMH van Defensie die voor plastic modelbouwers handig kunnen zijn. (gefaciliteerd en beschikbaar gesteld middels insluitlinkjes door het instituut NIMH) :

Brewsters met de ML-KNIL driehoeken. Foto: Beeldbank NIMH (linked with permission)

Foto: Beeldbank NIMH (linked with permission)

B-339C, het constructie nummer staat op het richtingsroer. Foto: Beeldbank NIMH (linked with permission)

De driehoeken ook onder de vleugel zijn goed te zien. Foto: Beeldbank NIMH (linked with permission)  

Laatste update: 12 juni 2022

3068

 Modelbouw Brewster B339  "Buffalo"

 > beste aanbevolen model staat steeds eerst bovenaan; modellen achter elkaar genoemd zijn gebaseerd op dezelfde mal; (best kit listed first).

1/144:  Mark I models  , Kami de Korokoro

1/350: Trumpeter

1/700: Trumpeter

BOXART

Extra informatie:
Nederlandse Brewsters hadden een eigen camouflage patroon (schema a). 
Wielkasten en cockpit interieur waarschijnlijk "interior green"; propeller zwart met gele tips, spinnerdop Jongblad. 

MODELBOUW INFORMATIE:

Let voor een model op de correcte versie van de Brewster (zie de INFO). Voor de Indische kist heb je een B339 nodig welke leek op de Buffalo F2A-2 met een R-1820-40 motor van 1200 pk. De "export versie" B-339 had geen vanghaak.

Kijk voor de verschillende bouwdozen in dit oude MIP artikel.... [LEDEN LOGIN NODIG]

Oude schaaltekening collectie M. de Vreeze (used with permission)

Oude nieuws historische artikelen (Collectie M. de Vreeze)

Vaak uit bladen zoals het Amerikaanse Aviation Week:

Tekeningen van en beschikbaar gesteld door IPMS lid Wilko Jonker (used with permission):

en meer...