Laatste update: 12 maart 2018

1362

                                          (opmerking: tekening toont niet de grote tropen radiator)

Informatie:

Eenpersoons jager van Curtiss uit de USA die al vele jaren ervaring had met jacht vliegtuigen. De P-6 (model 34, 35) ontstond echter als racevliegtuig en vloog voor het eerst in 1927. De naam Hawk - 1 was voor export toestellen die bijna identiek waren aan de Amerikaanse USAAC kisten. Het had een vloeistofgekoelde Conqueror motor. Bijzonder was een afwerpbare buikbrandstoftank om het zeer geringe vliegbereik te verdubbelen. Bedoeling was met volle tank naar het doel te vliegen en dan voor het gevecht de tank af te werpen voor een betere manoeuvreerbaarheid; in de praktijk was dit niet erg bedrijfszeker. Het toestel zelf voldeed redelijk goed en was betrouwbaar onder normale omstandigheden.

Gegevens:
Spanwijdte: 9,6 m
Lengte: 6,71 m
Hoogte: 2,78 m
1 x Curtiss Conqueror V-1570C met 630 pk motor
Leeggewicht: 1150 kg
Maximum gewicht: 1662 kg met 378 liter brandstof
Maximum snelheid circa 278 km/u (zonder buiktank) en 239 km/u op 6000 m hoogte
Vliegbereik: 690 km (met buiktank)
1 vaste 7,7 mm Colt-Browning mitrailleur en 1 x 12,7 Colt-Browning mm mitrailleur

(Opmerking: de vaak genoemde P-6E is een sterk gewijzigde USAAC versie en nooit in Nederlandse dienst geweest).

FOTO GALERIJ:

Laatste update: 16 oktober 2021

1775

Cat 5.   LA-KNIL
nummers C-307 t/m 314 ; C-315 t/m 320 via Aviolanda;

Er was eind jaren negentien-twintig behoefte aan luchtverdediging ook in Nederlandsch Indië. Het pakket van eisen was een beetje geschreven "naar de P-6 Hawk I" toe. Een bestelling realiseren was lastig i.v.m economische crisis in Nederland, maar Fokker had toen geen geschikt aanbod. Er volgde een LA-KNIL bestelling in september 1929 voor de P-6 Hawk I exportversie.

De eerste serie van 8 toestellen werd al vijf maanden na de bestelling afgeleverd door Curtiss vanaf 1930 voor de LA-KNIL. De serie van 8 was relatief goedkoop door "korting" en het geheel kwam op zo'n USD 200,000. De levering ging snel en in mei 1930 werden al de eerste vluchten gemaakt op Andir bij de 1e vliegafdeling met hulp van de USAAC. De Conqueror motor had nog hier en daar wat kinderziektes.

Aviolanda had ondertussen voor de Hawk I rechten voor licentiebouw verkregen. Na een indrukwekkende demonstratie op Waalhaven juli 1930 volgde een bestelling voor 6 extra P-6 toestellen al waren die wat "duurder". Enkele kleine wijzigingen werden aan deze kisten aangebracht zoals een linnen i.p.v katoenen bekleding en er werd een iets verbeterde Conqueror V-1570C met een wat andere propeller ingebouwd in plaats van de V-1570B. Er zat een grote tropen radiator onder de neus. De kist had ook stroomlijnkappen rond de wielen. In augustus 1931 was de eerste Aviolanda kist, de "H-1",  gereed maar was het wachten op proefvluchten voorzien van een nieuw type propeller type "1 1/2". Alles ging goed en de kisten werden proefgevlogen op Waalhaven. Vervolgens gingen de Aviolanda kisten naar Indië waar ze in 1932 aankwamen. (Aviolanda had vervolgens vrijwel geen werk meer).

Er was behoefte aan extra toestellen. (Fokker had opdracht gekregen proefexemplaar van de D.XVI voorzien van een Conqueror motor ook aan te bieden maar het prototype verongelukte in Nederland maart 1931 en men besloot hier niet verder mee te gaan).

De Hawk werd in feite de eerste echte "jager" in Indië al was het in feite vooral geschikt als grondaanvals-vliegtuig. De 1e vliegafdeling op Andir fungeerde als "jachteenheid" en werd o.a. belast met de luchtverdediging van Soerabaja. Het type voldeed over het algemeen goed en men was tevredener met de kisten dan met de aanwezige Fokker vliegtuigen. Wel was het in de praktijk nodig altijd te starten met een vol gevulde buikbrandstoftank omdat anders het bereik nogal beperkt was (en Indie is nogal "groot"). Overigens werd dat afwerpen van een lege tank bijna nooit in de praktijk gebracht. De wielstroomlijnkappen zaten gauw met modder vol en werden vaak niet gemonteerd. Er werd veel geoefend ook met andere vliegtuigen in luchtverdediging vanaf Andir maar soms ook tijdelijk vanaf Darmo rondom Soerabaja.

(De opvolging van de Hawk I begon al te spelen mid jaren dertig en uiteindelijk werd het prototype van de Fokker D.XXI (D.21) nog getest voor de LA-KNIL in Indie. Maar men wilde deze Fokker gewoon niet en het kwam nooit tot een bestelling voor die Fokker voor de LA-KNIL).

Zo tegen 1936 was de P-6 Hawk I echt verouderd. Het was vaak ook gebruikt voor alleen luchtsteun en daartoe kon de buiktank worden gedemonteerd en een bommenrek worden opgehangen wat weliswaar wel een kleiner vliegbereik gaf. Begin 1938 werden nog drie zeer verouderde kisten gebruikt voor instructie bij de vliegschool.

Oud artikel uit de Aviation Week uit  december 1929 waar de eerste aankoop wordt aangekondigd. Collectie M. de Vreeze (used with permission)

Hawk op Andir in Indië met kleine registratie op de staart; ze hadden vaak ook grote regi's op de romp. Foto: Defensie voorlichtings-Centrum / Ministerie van Defensie (used with permission)

Eerste door Aviolanda gebouwde kist in licentie van de P-6E "H-1". De opvallende radiator is goed te zien. Foto: Collectie M. de Vreeze (used with permission)

De eerste "H-1". Foto uit collectie Afd.LuchtvaartKennis (used with permission)

  Bronnen o.a.[B5] Luchtv.kennis 2003-3 , [B35] Spinner 53 van 2014-7 ; correctie via mail doorgevoerd met weghalen c/n

* Voor het MLM is een P-6 Hawk I replica beschikbaar; deze is van de Stichting Vrienden MLM (nu St.Vrienden Luchtvaart Collectie NMM) als "C-319" in het nieuwe NMM op Soesterberg. De replica is gemaakt bij Cradle of Aviation museum in New York.

De inhoud werd voor het eerst opgesteld door M.de Vreeze zomer 2004 (op oude IPMS website)

Laatste update: 10 maart 2018

1002

Foto Selectie uit de Beeldbank NIMH van Defensie die voor plastic modelbouwers handig kunnen zijn. (gefaciliteerd en beschikbaar gesteld middels insluitlinkjes door het instituut NIMH) :

Eerste door Aviolanda gebouwde kist in licentie van de P-6 Hawk I, de "H-1". Foto: Beeldbank NIMH (linked with permission)

Achteraanzicht van dezelfde "H-1". De rozetten op de bovenvleugel zijn ook te zien. Foto: Beeldbank NIMH (linked with permission)

Conqueror motordetail. Foto: Beeldbank NIMH (linked with permission)

Op Morokrembangan in Indië. De vloeistofkoeler is goed te zien onder de propeller. Foto: Beeldbank NIMH (linked with permission)

Laatste update: 12 juni 2022

1405

Modelbouw P-6

> beste aanbevolen model staat steeds eerst bovenaan; modellen achter elkaar genoemd zijn gebaseerd op dezelfde mal; (best kit listed first).

1/87 H0:  AHM

BOXART

**Opmerking: op foto's is te zien dat de posities en groottes van rozetten en nummers nogal varieerden op de P-6.

Tekeningen van en beschikbaar gesteld door Wilko Jonker (used with permission):

 
en meer...

De inhoud werd voor het eerst opgesteld door M.de Vreeze zomer 2004 (op oude IPMS website)