IPMS Nederland - Fokker C.4

: Laatste update: 11 oktober 2021; 1164

.

Fabriek	Fokker
Vliegtuig
Type-aanduiding	C.4 (C.IV) (D.C.1) C.IV-w
Cat 2, 5 -- totaal 40 + 10 stuks

tekening uit en met dank aan Afd.Luchtvaartkennis 1990-7/8

Informatie:

Fokker verkenner ;
Dit type werd in 1922 uitgebracht als opvolger van de Fokker C.III, die in een kleine serie aan Spanje werd geleverd. Het was in feite een verdere ontwikkeling van de Fokker C.I. Het toestel, bedoeld als lange-afstandsverkenner, was voorzien van een vrij brede romp, zodat de zitplaatsen ruim waren. Dit werd over het algemeen erg gewaardeerd. Een nadeel was wel dat de snelheid door de brede romp lager uitviel. Het toestel verscheen in 1923 met een Napier Lion motor. Soms hadden ze ook de RR Eagle motor met 380 pk of een Liberty motor met 420 pk.

Er waren een drietal varianten, namelijk de Fokker C.IVA met een kleinere spanwijdte van 12,07 m, de Fokker C.IVB met een wat grotere spanwijdte van 12,91 m en de Fokker C.IVC met een spanwijdte van 14.28 m. Volgens Fokker konden de vleugels door vier man in 45 minuten verwisseld worden. Drie toestellen werden aan de VS verkocht, nadat Generaal Mitchell het toestel gedemonstreerd zag. Ze werden in 1922 getest, onder de aanduiding CO-4 #1 tot en met CO-4 #3 (CO-4 = Corps Observation model 4).

De Fokker C.IV met wielonderstel was een zeer betrouwbaar vliegtuig, waar eigenlijk nooit wat mee aan de hand was. Er werden er zeer velen gebouwd en ge-exporteerd. Gebruikt in o.a. Spanje.

Er waren diverse versies met motoren en diverse vleugels te leveren
C.IV: motor Napier Lion, spanwijdte 12,91 m
C.IVA: motor Napier Lion, spanwijdte 12,07 m
C.IVB: motor Liberty, spanwijdte 12,91 m

Lengte: circa 9,15 m

Verder met de Napier Lion XI motor....

Maximum snelheid rond de 214 km/u
Leeggewicht: circa 1450 kg
Maximum startgewicht: circa 2270 kg
2 of 3 x 7,7 mm mitrailleurs

Fokker D.C.I
Een lichtere uitvoering van de C.IV was de Fokker D.C.I met een kortere bovenvleugel met een spanwijdte van 11,1 m (inclusief ailerons 11,45 m). Het idee was een wendbaardere versie te maken als "jager-verkenner" en het had ook 2 vaste 7,7 mm mitrailleurs + 1 draaibare 7,7 mm mitrailleur. Het had de Napier Lion XI 450 pk motor. Dit type is bij o.a ML-KNIL in gebruik geweest.

(Er werd ook een drijverversie gemaakt, de C.IV-w met een Liberty 400 pk motor. Het werd vanaf mid 1924 nog uitgetest vanaf Schellingwoude; er volgden diverse aanpassingen zoals andere drijvers en een vergroot type "C-vleugel". Maar aan de marine eisen werd niet echt voldaan en van een bestelling kwam het niet).

Literatuur:
KLu vliegtuigen	Wim Schoenmaker en Thijs Postma	De Alk	1987
Fokker C.IV	J.M. Grisnich	Verenigde Vleugels	2016-6
Fokker C.IVw	Nico Geldhof	Afd. Luchtvaartkennis	2007-1
Fokker C.IV in Spanje	Harm .J. Hazewinkel	Afd. Luchtvaartkennis	2010-4	export
Fokker, the creative years	Weyl	Putnam	1965
Fokker, the man and his aircraft	Hegener	Harleyford publ. (& Aero)	1961
Fokker C.IV	Gerard Casius en Nico Geldhof	Afd. Luchtvaartkennis	1990-7/8

Websites:

web https://en.wikipedia.org/wiki/Fokker_C.IV

FOTO GALERIJ:

Deze inhoud op deze pagina werd voor het eerst opgesteld zomer 2004 door M.de Vreeze

: Laatste update: 11 oktober 2021; 1227

CAT 2. LVA

Bij de LvA vlogen 31 stuks (kenmerken F550-F580) van 1924-1938;
LvA bouwde er zelf een, de F-580;

De LvA bestelde in totaal dertig stuks, verdeeld over twee series. De eerste serie werd in 1923 afgeleverd, registraties 550 t/m 563 van type C.IV. De tweede serie as de C.IVB, registraties 564 t/m 579 werd in 1924 afgeleverd. De "LvA-fabriek" produceerde nog een toestel uit geleverde onderdelen, die voorzien werd van registratie 580.

De toestellen waren voorzien van een Liberty motor van 400 pk. Toen deze versleten waren, werden ze vervangen door een Hispano-Suiza 12 Jb van 350 pk. Sommige C.IVs werden voorzien van uit de Fokker C.VI afkomstige Hispano-Suiza 52-12i van eveneens 350 pk.

Foto: Defensie-Voorlichtings-Centrum / Ministerie van Defensie (used with permission)

Foto: Archief Ministerie van Defensie (used with permission)

Cockpit C.IV. Foto: Collectie H.Hirs (used with permission)

Krantenartikel over de kraak van de 558 bij Arnhem. Let op de strepen op de vleugel en de rozetten (Collectie M. de Vreeze)

..

Registratiegegevens LVA:
Registratie	Constructie-nummer	Datum in dienst	Datum uit dienst	Opmerkingen
550		nov 1923	mei 1937	begin 1927 Liberty vervangen door Jaguar motor en eind 1927 Hispano motor
551		30-10-1923	juli 1935
552		30-10-1923	juli 1937	eind 1933 Liberty vervangen door Hispano motor
553		12-12-1923	27-04-1927	afgeschreven na noodlanding te Maartensdijk
554		12-12-1923	23-12-1932	afgeschreven na noodlanding te De Bilt
555		30-10-1923	sept 1935
556		12-12-1923	aug 1930	botsing
557		21-12-1923	sept 1926	afgeschreven na noodlanding
558		21-12-1923	07-02-1935	31-03-26 Noodlanding bij de Schipbrug te Arnhem, tijdens beproeving van een SFR radio. Hersteld, daaran nog meer kleine schades en pas in 1935 uit dienst
559		20-12-1923	26-06-1935	eind 1934 problemen met Liberty motor en daarna uit dienst
560		20-12-1923	07-02-1935	botsing en afgeschreven
561		21-12-1923	okt 1935	schade bij landing juni 1934 en in 1935 Liberty vervangen door Hispano motor; later "manche vliegtuig"
562		21-12-1923	1935	uit dienst door gebrek aan motoren
563		21-12-1923	05-04-1927	noodlanding bij Rhenen en over de kop
564		19-06-1924	juli 1936
565		18-06-1924	21-07-1926	al snel een noodlanding en afgeschreven
566		16-06-1924	24-01-1936	neergestort bij Rhoon
567		14-06-1924	juli 1935	uit dienst door gebrek aan motoren
568		25-06-1924	sept 1934
569		17-06-1924	maart 1935	ongeval bij vliegschool en afgeschreven
570		28-05-1924	feb 1935
571		03-06-1924	17-10-1927	ongeval en over de kop na landing en afgeschreven
572		12-06-1924	18-02-1938	was op het laatst bij vliegschool; laatste kist formeel uit dienst 29-03-1938.
573		26-05-1924	30-12-1926	schade en januari 1927 afgeschreven
574		04-06-1924	20-06-1935
575		26-05-1924	juli 1936
576		04-06-1924	juni 1927	noodlanding en afgeschreven
577		05-06-1924	feb 1935	noodlanding en afgeschreven
578		27-05-1924	07-02-1935
579		19-06-1924	maart 1927	noodlanding tegen boom en afgeschreven
580		03-06-1924	mei 1934	noodlanding en afgeschreven

Bronnen o.a. [B17] Vlucht.tijd , [B18] KLu.Vliegt., [B5] Luchtv.kennis 2000-1

De inhoud werd voor het eerst opgesteld door M.de Vreeze zomer 2004 (op oude IPMS website)

: Laatste update: 10 maart 2018; 856

CAT 2. LVA

Foto Selectie uit de Beeldbank NIMH van Defensie die voor plastic modelbouwers handig kunnen zijn. (gefaciliteerd en beschikbaar gesteld middels insluitlinkjes door het instituut NIMH) :

Foto: Beeldbank NIMH (linked with permission)

Op Soesterberg. Foto: Beeldbank NIMH (linked with permission)

Foto: Beeldbank NIMH (linked with permission)

Noodlanding bij Schipbrug bij Arnhem 31 maart 1926 (zelfde als krantenartikel boven). Foto: Beeldbank NIMH (linked with permission)

Op Soesterberg. Foto: Beeldbank NIMH (linked with permission)

Fokker C.4 met Liberty motor, op De Kooy. Foto: Beeldbank NIMH (linked with permission)

: Laatste update: 16 oktober 2021; 1340

Cat 5. LA-KNIL

9 stuks C.IV vanaf 1926
10 stuks FD401 t/m FD410 type D.C.I

De LA-KNIL bestelde voor gebruik in Indië tien Fokkers C.IV en C.IVA maar er werden er 9 geleverd in 1926 (want 1 werd beschadigd, daarvoor leverde Fokker een C.V extra als FC-416). Ze hadden de Napier Lion motor en wielonderstel. De kisten waren bedoeld voor verkenning in Indië. Ook werden er veel luchtopnamen mee gemaakt.

De LA-KNIL kreeg ook tien lichtere toestellen, die als Fokker D.C.I werden aangeduid. De eerste D.C.I arriveerde oktober 1925, de C.IV pas vanaf 1926 nadat er herkeuring van Fokker was vereist. Ze vlogen o.a. bij de 2e en 3e Afdeling. De D.C.I voldeed wel maar de Curtiss Hawk vliegtuigen waren beter. De toestellen werden dan ook voor allerlei doeleinden gebruikt tot 1936.

Een viertal toestellen C.IV werd voor de MLD later verbouwd tot transporttoestel voor 4 passagiers met een -T aanduiding, enkele tot fotovliegtuig en een is zelfs verbouwd tot de afwijkende Fokker D.C.I.

Registratiegegevens LA-KNIL C.IV:
Registratie	Constructie-nummer	Datum in dienst	Datum uit dienst	Opmerkingen
F.C.-411				Later verbouwd voor vervoer van vier passagiers, registratie F.C.-411T.
F.C.-412				Later verbouwd voor vervoer van vier passagiers, registratie F.C.-412T.
F.C.-413				Later omgebouwd tot D.C.I zelfs.
F.C.-414				Later verbouwd voor vervoer van vier passagiers, registratie F.C.-414T.
F.C.-415				Later omgebouwd tot fotovliegtuig registratie F.C. 415F
F.C.-417				Later verbouwd voor vervoer van vier passagiers, registratie F.C.-417T.
F.C.-418				Later verbouwd tot fotovliegtuig F.C.-418R
F.C.-419
F.C.-420

.

Registratiegegevens LA-KNIL (D.C.1):
Registratie	Constructie-nummer	Datum in dienst	Datum uit dienst	Opmerkingen
F.D.-401		okt 1925
F.D.-402
F.D.-403
F.D.-404
F.D.-405
F.D.-406
F.D.-407
F.D.-408
F.D.-409
F.D.-410

Bronnen o.a. [B15] Luchtv.Indie

Wie heeft meer regi info? Graag uw bijdrage, via NedMil contactformulier...

De inhoud werd voor het eerst opgesteld door M.de Vreeze zomer 2004 (op oude IPMS website)

: Laatste update: 11 oktober 2021; 866

Cat 5. LA-KNIL

Foto Selectie uit de Beeldbank NIMH van Defensie die voor plastic modelbouwers handig kunnen zijn. (gefaciliteerd en beschikbaar gesteld middels insluitlinkjes door het instituut NIMH) :

ML-KNIL kist "FD 412". Het lijkt of er balansgewichten op de vleugel zitten. Foto: Beeldbank NIMH (linked with permission)

Gekraakte ML-KNIL kist "FD 411". Foto: Beeldbank NIMH (linked with permission)

Op het MVK Morokrembangan, Nederlands Indië. Foto: Beeldbank NIMH (linked with permission)

: Laatste update: 12 juni 2022; 1188

MODELBOUW FOKKER C.IV

Modellen (type)	? nooit gezien @ moeilijk te vinden	? never seen @ hard to find
1/72	1/48	1/32
Omega (resin); Vami (resin)

> beste aanbevolen model staat steeds eerst bovenaan; modellen achter elkaar genoemd zijn gebaseerd op dezelfde mal; (best kit listed first);

BOXART

Kleurenschema: (kijk in kleurentabel voor modelbouwkleuren)
Schema	Algemeen	Kleur boven- en zijkanten	Kleur onderzijde	Details	Opmerkingen
(1)	LvA	< K120 > LVA khaki	< K108> LvA Blauw		middendeel vleugel blank hout met spanlak; sommigen hadden witte banden op de bovenvleugel
(2)	LA-KNIL	< K82> Khaki	< K82> Khaki		LA-KNIL Indië met "Fokker Khaki"

Modelbouwinformatie:

veel modellen tonen niet de vleugelribben, dit zou men kunnen schuren met een rond schuurblokje.

IPMS lid Rob Hamann heeft van de 1/72 modellen leuke bouwverslagen staan in PDF op zijn website hollandaircraft.nl [externe link]

Schets van de D.C.1 maar in werkelijkheid voerde de kist geen propspinner en het zijprofiel lijkt wat inaccuraat getekend. Wel geeft het redelijk het bovenaanzicht weer. Collectie M. de Vreeze (used with permission)

---------------

Deze tekening lijkt de produktie C.IV versie. Tekening met dank aan Afd.Luchtvaartkennis 1990-7/8.

Dit is een oude tekening uit een oude Janes uit 1924 en de accuratesse is onduidelijk. Collectie M. de Vreeze (used with permission).

Deze schets toont waarschijnlijk een Napier motor configuratie. Tekening Collectie M. de Vreeze (used with permission)

Tekeningen van en beschikbaar gesteld door Wilko Jonker (used with permission):

en meer...

De inhoud werd voor het eerst opgesteld door M.de Vreeze zomer 2004 (op oude IPMS website)

Fokker C.4

INFO Fokker C.4 / D.C.1

2. LVA Fokker C.4 (C.IV)

2. LVA Fokker C.4 (C.IV) (foto bijlage)

5. LA-KNIL Fokker C.4 / D.C.I

5. LA-KNIL Fokker C.4 / D.C.I (foto bijlage)

Modelbouw Fokker C.4 / D.C.1