Laatste update: 12 maart 2018

574

....

Informatie:

Fokker F.XVIII was een drie motorig passagiersvliegtuig van Fokker. Vloog in 1932. Werd afgeleid van de Fokker F.XII en met drie motoren voorzien. Er was plaats voor 16 passagiers. De KLM bestelde er 5 stuks die in 1932 werden afgeleverd.  

 3 Pratt Whitney Wasp-C motoren van circa 450 pk
 Spanwijdte: 24,50 m
 Lengte: 18,50 m
 Leeggewicht: 4350 kg
 Maximum startgewicht: 7550 kg
 Kruissnelheid: 200 km/u
 Maximum snelheid: circa 245km/u  
 Vliegbereik: 1500 km
 4 bemanningsleden  
 8-13 passagiers
 1 x Lewis 7,7mm mitrailleur in rug

(de gemilitariseerde versie week wat af)

.

.

FOTO GALERIJ:

Deze inhoud op deze pagina werd voor het eerst opgesteld zomer 2004 door M.de Vreeze

Laatste update: 11 maart 2018

817

Cat 8.  Operaties Ned.Antillen

De KLM gebruikte eind jaren dertig op de Nederlandse Antillen een aantal Fokker F.XVIII toestellen

Daaronder was de bekende "Snip" PH-AIS die de KLM afgeleverd kreeg oktober 1932. Deze kist was december 1934 voorzien van 8 brandstoftanks (waarvan 5 extra tanks) en daarmee werd de eerste KLM overtocht gemaakt van Amsterdam- Casablanca- Kaap Verdische eilanden- Paramaribo. Het startgewicht was maar liefst toen 6900 kg. De Snip ging vliegen vanaf Curaçao voor het West Indisch KLM bedrijf (WIB). Juli 1946 ging de Snip uit dienst.

De KLM kreeg juli 1932 de Oehoe afgeleverd als PH-AIO. In juli 1935 kwam deze "Oehoe" naar Curaçao; na een ongelukkige landing in augustus 1935 moest het voor reparatie weer naar Nederland per schip, maar eind 1935 was ie weer terug maar nu met de naam "Oriol" om te gaan vliegen voor het KLM WIB. Er werden lijndiensten in het Caraibisch gebied uitgevoerd (maar niet naar Miami want er kwamen geen landingsrechten).  

Er was sprake van dat de KLM de beide Fokker toestellen zou willen verkopen, en de Chef Marinestaf onderzocht of deze twee toestellen niet over te nemen waren voor militair gebruik. Er werd ook onderzocht of er een bommenwerp installatie in zou kunnen. De materiaal afdeling was echter negatief over dit voornemen en er werd vanaf gezien.

Echter na het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog mei 1940 was er weinig keus en werd door het Nederlandse Gouvernement besloten in juni 1940 de Oriol van de KLM te huren. Er was namelijk een Duitse duikboot dreiging want op Aruba en Curaçao stonden twee der grootste olieraffinaderijen ter wereld. Tijdens de Tweede Wereldoorlog leverden die op de piek maar liefst 40% van alle Geallieerde vliegtuig brandstof! De ruwe olie uit Venezuela werd met tankers naar de eilanden vervoerd, geraffineerd en daarna met grotere tankers over alle wereldzeeën getransporteerd.

De Fokker F.XVIII Oriol werd wat gemodificeerd. Zo werd 1 extra brandstoftank die ooit in de "Snip" had gezeten ter plaatse ingebouwd. De Oriol kreeg waarschijnlijk ook twee lichte mitrailleurs welke werden aangebracht in de zijkantraampjes en 1 mitrailleur in de romprug. In de bodem van de romp werd een gat gemaakt waardoor lichte bommen van 8kg met de hand konden worden afgeworpen. Via een simpele railinstallatie konden 2 dieptebommen door een opening in de rompbodem iets achter de cockpitdeur worden afgeworpen.  

Er werden veel patrouilles gevlogen voornamelijk vanaf Hato Curaçao, maar nooit werd er een bom gegooid.

Begin 1942 werd de Oriol weer omgebouwd voor civiel gebruik naast de nog rond vliegende "Snip". Maar een aantrekkelijk doel bleven de eilanden voor Duitse duikboten, die vijf duikboten stuurden in operatie Paukenschlag. De eerste duikbootaanval kwam 15 februari 1942. 

In de loop van 1944 werden de Oriol en Snip nog gemodificeerd; zo kregen ze "staartwielen van de Lockheed 12" en andere uitlaatpijpen. De Oriol werd ook opnieuw van augustus 1944 tot november 1944  "bekleed met linnen". Mid 1946 werd de Oriol uit dienst gesteld.

Lees meer over operaties op de Antillen.....

(Sinds 1992 werden de cockpit en de middenmotor van de Snip tentoongesteld in het Curaçaos Museum te Willemstad, Curaçao.)

De Snip van de KLM PH-AIS die vanaf Curaçao vloog en kort werd ingezet in de oorlog voor militaire taken vanaf Hato. Foto: Collectie M. de Vreeze (used with permission)

Oriol toestel op Hato, Curaçao. Foto: Collectie M. de Vreeze (used with permission)

  Bronnen o.a. [L1] MdV, [B5] Luchtv.kennis 2000-2 , 2004-4 , 1999-02 , 2015-2 , 1989-4

De inhoud werd voor het eerst opgesteld door M.de Vreeze zomer 2004 (op oude IPMS website)

Laatste update: 11 maart 2018

274

Foto Selectie uit de Beeldbank NIMH van Defensie die voor plastic modelbouwers handig kunnen zijn. (gefaciliteerd en beschikbaar gesteld middels insluitlinkjes door het instituut NIMH) :

Fokker F.XVIII "Oehoe" PH-AIO van de KLM op Schiphol en die later op Antillen gebruikt werd als PJ-AIO en vervolgens hernoemd tot Oriol. Foto: Beeldbank NIMH (linked with permission)

Machinegeweer opstelling in de Fokker F XVIII (PJ-AIO) Oriol die speciaal was aangebracht tijdens WO II. Toestel werd gehuurd van de KLM. Foto: Beeldbank NIMH (linked with permission)

De enige kist voor militair gebruik, hier weer op Hato, Curaçao en met de Nederlandse oranje driehoeken. Heel apart voor dat gebied! Foto: Beeldbank NIMH (linked with permission)

Laatste update: 11 december 2016

521

MODELBOUW FOKKER F.XVIII

.

De inhoud werd voor het eerst opgesteld door M.de Vreeze zomer 2004 (op oude IPMS website)