Cat 2. LvA / ML
Eerste serie Fokker G-1 met Mercury motoren: besteld 36 stuks door Luchtvaart Afdeeling (LvA) met contract december 1937; kenmerken nummers 300-335, slechts 23 klaar op 10 mei 1940; (resorterend on het wapen der "Militaire Luchtvaart" , vernoemd vanaf juli 1939) .
De Spaanse "Republikeinse regering" had ook 26 stuks van de "kleine" G-1 besteld ("maar dat was zogenaamd een Finse order"). Deze G-1 toestellen waren gebaseerd op het prototype en waren voorzien van Twin Wasp motoren. Toen de Spaanse Burgeroorlog 31 maart 1939 ten einde was werd levering overbodig. Fokker trachtte ook deze G-1 versie aan de Finland te verkopen en al was daar zeker wel belangstelling voor 18 stuks, werd men het niet eens over de prijs.
Deze serie gebouwde "kleine G-1" toestellen nam de Luchtvaart Afdeeling (LVA) na een serie proefvluchten over vanaf september 1939. Ze zouden met 4 stuks M36 mitrailleurs in de neus worden uitgerust maar moesten nog wel door Fokker worden omgebouwd in Amsterdam Noord. In 1939 waren maar enkele van deze G-1 Twin Wasp toestellen gereed om mee ML vliegers te trainen. De overige maar "kleine G-1" kisten waren nog in ombouw voor de zwaardere bewapening, vaak op de faciliteit Blaauwhoedenveem-Vriezenveem aan de Distelweg in Amsterdam en niet inzetbaar.
Op 10 mei 1940, waren er maar 23 Fokker G-1 toestellen met de Bristol Mercury VIII motoren voor inzet door de Militaire Luchtvaart operationeel, vliegend vanaf de vliegvelden Waalhaven (wat nu is Zuid-Rotterdam) bij de 3 JaVA, 10 stuks en Bergen bij Alkmaar (4 JaVA , 12 stuks) en 1 trainer G-1 op De Vlijt Texel.
Een overgroot deel van de G-1 kisten werd direct al bij de Duitse aanval op 10 mei uitgeschakeld. Dat kwam door effectieve Duitse aanvallen en bombardementen op de Nederlandse vliegvelden al kon nog een aantal toestellen tijdig de lucht inkomen. Drie G-1 kisten maakten noodgedwongen op 10 mei een landing op het strand bij Oostvoorne wegens brandstofgebrek.
Op 11 mei waren nog 8 G-1 kisten inzetbaar en ze werden gebruikt o.a. bij de gevechten rond de Grebbeberg en voor het escorteren van de bommenwerpers voor o.a de aanval op de cruciale Moerdijkbruggen van "Vesting Holland". Tijdens de strijd in de meidagen leverde Fokker op 13 en 14 mei 1940 met de allerhoogste urgentie nog 3 beperkt bewapende "kleine" G-1 Twin Wasp kisten af. Deze kisten werden nog militair ingezet bij o.a Wijk bij Duurstede maar al snel hadden ze defecten.
( Na capitulatie door Nederland werden een flink aantal G-1 toestellen door de Duitsers buitgemaakt. Er waren er ook diverse nog in ombouw of reparatie en veelal werden die kisten nog gedwongen afgebouwd bij de Fokker fabriek. Meer dan zo'n 15 kisten zijn na de capitulatie naar Duitsland overgevlogen en de Duitsers gebruikten de G-1 bij met name vliegscholen. Bijzonder was een Fokker G.1 Wasp "362" die werd testgevlogen door Nederlandse vliegers op 5 mei 1941; deze schudde zijn Duitse "begeleider af" die ook in een G-1 vloog en de "362" ontsnapte naar Engeland.).
Foto: Defensie voorlichtings-Centrum / Ministerie van Defensie (used with permission)
Foto uit collectie Afd.LuchtvaartKennis (used with permission)
Foto uit en met dank aan de collectie Afd.LuchtvaartKennis voor leden (used with permission)
Vooraanzicht, de buitenvleugels staan iets omhoog. Foto uit collectie Afd.LuchtvaartKennis (used with permission)
Krantenartikel uit het Algemeen Handelsch Blad d.d 15-04-1937 over de G-1 vlucht op Soesterberg (Collectie M.de Vreeze)
|
Registratiegegevens Fokker G-1 Mercury:
|
|||||
|
Registratie
|
Constructie-nummer
|
Datum in ML dienst
|
Datum "uit ML dienst"
|
Opmerkingen
|
|
|
300
|
5521
|
december 1939
|
-
|
Dit was laatste afgeleverde G-1 met Bristol Mercury VIII. Na capitulatie door Duitsers buitgemaakt op Bergen en onder meer op Belgische vliegbasis Maldeghem gesignaleerd als ..+93
|
|
|
301
|
5522
|
27-07-1939
|
-
|
Gebruikt in begin 1939 voor o.a. demonstraties voor Deense en Zweedse commissie door Fokker vlieger Sonderman. Dit was eerste aan de LvA afgeleverde G-1 Mercury in juli 1939. Beschadigd op Bergen 10 mei 1940 maar hersteld. Na capitulatie in Duitse handen gevallen en naar diverse staffel en schule.
|
|
|
302
|
5523
|
sept 1939
|
10-05-1940
|
Enige tijd als demonstratietoestel gebruikt o.a show in Brussel. Heeft enige tijd als proef met duikremmen gevlogen en is ook uitgerust geweest met de 'badkuip', als verkenningsuitvoering; is 10 mei op Waalhaven door bommen geraakt.
|
|
|
303
|
5524
|
juli 1939
|
14-05-1940
|
Is na enkele dagen in actie te zijn geweest, op de Haagweg nabij Schiphol verbrand
|
|
|
304
|
5525
|
08-07-1939
|
11-05-1940
|
Uitgetest met een verkenningskoepel "badkuip" onder de romp augustus 1939 in uitvoering als strategische verkenner. Is tijdens Duitse aanval op Bergen verbrand.
|
|
|
305
|
5526
|
08-07-1939
|
10-05-1940
|
Is tijdens Duitse aanval op Bergen verbrand.
|
|
|
306
|
5527
|
11-07-1939
|
05-01-1940
|
Op 5 januari 1940 boven Graft in botsing gekomen met Fokker D.XXI "234" en gecrasht. Beide vliegers konden zich per parachute redden. Formeel afgeschreven 31 januari.
|
|
|
307
|
5528
|
feb 1940 ?
|
- |
Was ingedeeld bij Jachtvliegschool en stond mei 1940 gestationerd op De Vlijt op Texel. Stond in een open schuur bij een boerderij en is onbeschadigd op De Vlijt in Duitse handen gevallen en naar Duitsland gevlogen.
|
|
|
308
|
5529
|
13-07-1939
|
14-05-1940
|
Bij bombardement op Bergen beschadigd, maar weer herstelt. Is 14 mei 1940 op Schiphol met opzet in brand gestoken.
|
|
|
309
|
5530
|
juli 1939
|
10-05-1940
|
Bij bombardement op Waalhaven verbrand
|
|
|
310
|
5531
|
19-07-1939
|
-
|
NIET neergestort bij Badhoevedorp, maar op Bergen 10 mei beschadigd en later buitgemaakt door de Duitsers.
|
|
|
311
|
5532
|
09-07-1939
|
13-5-1940
|
Op 10 mei op strand bij Oostvoorne geland door Sonderman wegens brandstofgebrek (met 328 en 329) en daar op 13 mei door Duitse toestellen in brand geschoten
|
|
|
312
|
5533
|
21-07-1939
|
-
|
Met oorlogsschade op 10 mei op Waalhaven geland. Kon niet meer gerepareerd worden en is in Duitse handen gevallen.
|
|
|
313
|
5534
|
27-07-1939
|
10-05-1940
|
Stond op 10 mei 1940 ter reparatie in hangaar te Bergen en is daar verbrand bij Duitse bombardement.
|
|
|
314
|
5535
|
juli 1939
|
-
|
Stond in opslag Waalhaven. In Duitse handen gevallen en later juni 1940 naar Erprobungsstelle Rechlin. Nog gebruikt in Altenburg tot feb 1941
|
|
|
315
|
5536
|
25-07-1939
|
- |
Later na capitulatie in Duitse handen gevallen op Bergen en werd gerepareerd. | |
|
316
|
5537
|
nov. 1939
|
?
|
Gestationeerd op Waalhaven en stond ter revisie. onduidelijk wat uiteindelijk er mee gebeurd is....
|
|
|
317
|
5538
|
18-08-1939
|
10-05-1940
|
Gestationeerd op Bergen en stond ter reparatie in hangar. Is daar 10 mei verbrand bij Duitse bombardement.
|
|
|
318
|
5539
|
01-11-1939
|
13-05-1940
|
Gestationeerd op Bergen. Bij bombardement op 10 mei beschadigd, maar gerepareerd. Op 13 mei escortevlucht van viertal Fokkers C-X en vijf Fokkers D-XXI samen met G-1 321. Vermoedelijk 13 mei neergestort bij Badhoevedorp (en dus niet de 310).
|
|
|
319
|
5540
|
02-09-1939
|
10-05-1940
|
Gestationeerd bij derde JaVA op Waalhaven. Op Waalhaven verbrand bij bombardement.
|
|
|
320
|
5541
|
20-10-1939
|
?
|
Vrijwel zeker niet operationeel ingezet om onduidelijk gebleven redenen.
|
|
|
321
|
5542
|
27-09-1939
|
-
|
Gestationeerd bij vierde JaVA op Bergen. Startte als eerste en enige die tijdens het Duitse bombardement. Op 13 mei escortevlucht van viertal Fokkers C-X en vijf Fokkers D-XXI samen met G-1 318. Beide G-1's kwamen zwaar beschadigd terug. Later in Duitse handen gevallen op Bergen en werd gerepareerd.
|
|
|
322
|
5543
|
22-09-1939
|
14-05-1940
|
Gestationeerd bij vierde JaVA op Bergen. Werd tijdens het Duitse bombardement beschadigd, maar gerepareerd. Op 11 mei naar Schiphol gevlogen en is vandaar tot 14 mei ingezet. Werd met opzet in brand gestoken in weiland bij Schiphol.
|
|
|
323
|
5544
|
30-08-1939
|
-
|
Stond op 10 mei 1940 (was op 7 april over de kop geslagen bij de landing) ter reparatie bij Fokker in Amsterdam Noord en voor voor circa 40% gereed. In Duitse handen gevallen en onderdelen waarschijnlijk gebruikt voor reparatie andere kisten.
|
|
|
324
|
5545
|
24-08-1939
|
-
|
Onbekend waar dit toestel was gedurende de meidagen. Mogelijk in Duitse handen gevallen.
|
|
|
325
|
5546
|
28-07-1939
|
14-05-1940
|
Gestationeerd bij derde JaVA op Waalhaven. Werd tijdens het bombardement 10 mei op Bergen beschadigd, maar gerepareerd. Heeft veel oorlogsvluchten gemaakt. Op 14 mei op de Haagweg bij Schiphol met opzet in brand gestoken.
|
|
|
326
|
5547
|
02-09-1939
|
mei 1940
|
Onbekend waar dit toestel was gedurende de meidagen. Neergestort nabij Beneluxtunnel en Waalhaven ??
|
|
|
327
|
5548
|
08-09-1939
|
-
|
Stond op 10 mei 1940 ter reparatie bij Fokker in Amsterdam Noord en voor voor circa 90% gereed. In Duitse handen gevallen en naar Altenburg gevlogen. Motoren door Duitsers later verkocht Finland.
|
|
|
328
|
5549
|
11-09-1939
|
13-05-1940
|
Gestationeerd bij derde JaVA op Waalhaven. Heeft 1 He-111 en 1 Me-109 neergeschoten. Na landing op het strand bij Oostvoorne wegens brandstofgebrek op 10 mei en daarna in brand geschoten 13 mei door Duitse toestellen.
|
|
|
329
|
5550
|
sept 1939
|
13-05-1940
|
Gestationeerd bij derde JaVA op Waalhaven. Heeft 1 Ju-52/3m en 1 Ju-87 neergeschoten. Na landing op het strand bij Oostvoorne wegens brandstofgebrek op 10 mei, vervolgens in brand geschoten 13 mei door Duitse toestel op Oostvoorne.
|
|
|
330
|
5551
|
16-09-1939
|
10-05-1940
|
Gestationeerd bij derde JaVA op Waalhaven. Maakte 10 mei noodlanding bij Zevenbergen. Pas in augustus 1940 door Duitsers gesloopt.
Zie ook opmerking
|
|
|
331
|
5552
|
22-09-1939
|
10-05-1940
|
Gestationeerd bij vierde JaVA op Bergen. Beschadigd tijdens het bombardement 10 mei en verbrand op Bergen.
|
|
|
332
|
5553
|
30-09-1939
|
10-05-1940
|
Gestationeerd bij vierde JaVA op Bergen. Beschadigd 10 mei op Bergen. Na capitulatie in Duitse handen gevallen en gevlogen als "+97"
|
|
|
333
|
5554
|
17-10-1939
|
10-05-1940
|
Gestationeerd bij vierde JaVA op Bergen. Kreeg een voltreffer tijdens het bombardement 10 mei en op Bergen verbrand.
|
|
|
334
|
5555
|
20-10-1939
|
10-05-1940
|
Gestationeerd bij derde JaVA op Waalhaven. Op Waalhaven verbrand 10 mei bij eerste Duitse aanval.
|
|
|
335
|
5556
|
31-10-1939
|
-
|
Bij derde JaVA in depot op Waalhaven. In Duitse handen aldaar gekomen en naar Erprobungsstelle Rechlin.
|
|
Opmerking: in MLM staat een G-1 replica als LvA "330"; deze was ooit decorstuk bij een TROS TV programma op Zestienhoven ;
.
|
Registratiegegevens: Fokker G-1 Twin Wasp Jr. motor (de "kleine G-1") :
|
|||||
|
Registratie
|
Constructie-nummer
|
Datum in dienst LVA
|
Datum uit dienst
|
Opmerkingen
|
|
|
340
|
5419
|
n.v.t
|
-
|
Prototype; Ingevlogen op 16-03-1937; Op 30-03-1939 start- en landingsproeven voor NLL; Mei 1940 voor 95 % gereed in militaire loods op Schiphol. Buitgemaakt en in Duitse handen gevallen.
|
|
|
341
|
5557
|
nov 1939 / jan 1940
|
-
|
Ingevlogen op 03-04-1939 (voor Estland zogenaamd maar voor Spanje bedoeld); Op 11-11-1939 voorzien van LvA registratie 341. Op 23-11-1939 eerste maal navliegen voor aflevering. Op 16-01-1940 overgenomen en naar Soesterberg. Door landingsongeval op Soesterberg beschadigd en stond in mei 1940 ter reparatie bij Fokker. (50% gereed). Was driekleurig gecamoufleerd en voorzien van radiomast en in Duitse handen gevallen.
|
|
|
342
|
5559
|
13-05-1940
|
-
|
Ingevlogen op 08-05-1939 (voor Estland zogenaamd maar voor Spanje bedoeld); Was driekleurig gecamoufleerd en voorzien van radiomast. Was aanvankelijk onbewapend, maar werd tijdens de oorlogsdagen snel voorzien van vier FN-Browning M.36 mitrailleurs, werd ingezet en heeft op 14 mei met "343" nog een patrouillevlucht gevlogen boven het gebied. Beschadigd en na capitulatie in Duitse handen gevallen.
|
|
|
343
|
5560
|
11-11-1939 / 13-05-1940
|
14-05-1940
|
Ingevlogen op 30-06-1939 (voor Estland zogenaamd maar voor Spanje bedoeld); november 1939 met LVA kentekens en was aanvankelijk onbewapend, maar werd tijdens de oorlogsdagen snel voorzien van vier FN-Browning M.36 mitrailleurs. Is nog ingezet op 14 mei met "342" voor patrouillevlucht. Op 14-05-1940 na de capitulatie verbrand op Haagweg bij Schiphol.
|
|
|
344
|
5561
|
n.v.t
|
-
|
In ombouw bij Blaauwhoedenveem-Vriezenveem. 95 % gereed, na capitulatie buitgemaakt door Duitsers en afgebouwd.
|
|
|
345
|
5563
|
16-02-1940
|
-
|
Eerste vlucht op 14-08-1939. Kreeg op 23-10-1939 LVA registratie 345. Werd tussen 23 oktober en 21 december 1939 door Gerben Sonderman met het Nat.Luchtvaart.Laboratorium getest en voerde toen witte strepen over de rechtervleugeltip.
Op 16-02-1940 overgenomen LVA. Op 08-05-1940 in depot te Ockenburg maar kon niet starten door geblokkeerde baan vanwege Duitse aanval. Onbewapend. Geheel Spaans groen en door Duitsers buitgemaakt. November 1941 gecrashed bij Köthen.
|
|
|
346
|
5566
|
13-05-1940
|
-
|
Op 13-05-1940 eerste vlucht en overdracht. Op 14-05-1940 tegen 343 gebotst. Was driekleurig gecamoufleerd en voorzien van radiomast en voorzien van spinners. Buitgemaakt door Duitsers, werd de "TD+KC".
|
|
|
347
|
5578
|
14-05-1940
|
-
|
Op 18-09-1939 ingevlogen (voor Estland zogenaamd maar voor Spanje bedoeld). Pseudo-registratie 975. Was inzetbaar maar onbewapend ? en stond bij vierde JaVA op Schiphol. Niet meer ingezet en is in Duitse handen gevallen. Maakte noodlanding nabij Gorinchem.
|
|
|
348
|
5579
|
25-01-1940
|
-
|
Op 02-10-1939 ingevlogen met pseudo-registratie 977. Onbewapend en driekleurig gecamoufleerd. Op 08-05-1940 in depot op Ockenburg maar kon niet starten door geblokkeerde baan vanwege Duitse aanval en heeft dus niet aan de strijd deelgenomen. Is in Duitse handen gevallen op Ockenburg.
|
|
|
349
|
5580
|
23-01-1940
|
-
|
Op 16-01-1940 ingevlogen en op 23-01-1940 overgenomen door LVA. Geheel Spaans groen. Onbewapend. Buitgemaakt op Soesterberg ?, heeft niet aan de strijd deelgenomen.
|
|
|
350
|
5577
|
?
|
14-05-1940
|
op 10-05-1940 bewapend en voor 98 % gereed op Schiphol. Op 14-05-1940 verbrand op Haagweg bij Schiphol.
|
|
|
351
|
5568
|
n.v.t
|
-
|
Op 14-05-1940 voor 95 % gereed in Blaauwhoedenveem-Vriezenveem. Bewapend. Buitgemaakt en afgebouwd voor de Luftwaffe. Is later bij Duitse vliegschool gebruikt en 09-04-1941 verloren gegaan bij Zeltweg als waarschijnlijk DE+BB.
|
|
|
352
|
5573
|
n.v.t |
-
|
Op 14-05-1940 onbewapend en voor 98 % gereed op Schiphol. Op 14-05-1940 buitgemaakt en afgebouwd voor de Luftwaffe.
|
|
|
353
|
5581
|
n.v.t |
-
|
Op 14-05-1940 voor 95 % gereed in Blaauwhoedenveem-Vriezenveem. Bewapend. Buitgemaakt en afgebouwd voor de Luftwaffe.
|
|
|
354
|
5572
|
16-02-1940
|
-
|
Op 09-02-1940 ingevlogen en op 16-02-1940 onbewapend overgenomen (Spaans groen ?). Op 14-05-1940 in depot op Waalhaven en buitgemaakt door de Duitsers.
|
|
|
355
|
5574
|
26-01-1940
|
-
|
Op 23-12-1939 ingevlogen. Op 26-01-1940 overgenomen door LVA. Onbewapend (geheel Spaans groen ?). Op 14-05-1940 in depot op Waalhaven, en heeft niet aan de strijd deelgenomen. Buitgemaakt.
|
|
|
356
|
5564
|
n.v.t
|
-
|
Op 14-05-1940 voor 98 % gereed op Schiphol. Driekleurig gecamoufleerd, onbewapend. Buitgemaakt en afgebouwd voor de Luftwaffe en dus in Duitse handen gevallen en gevlogen bij Luftwaffe.
|
|
|
357
|
5569
|
n.v.t |
-
|
Op 14-05-1940 voor 98 % gereed. Stond bij de Haagweg bij Schiphol maar werd buitgemaakt en afgebouwd voor Luftwaffe.
|
|
|
358
|
5558
|
n.v.t
|
-
|
G-1 prototype "X-2". Op 19-04-1939 ingevlogen (voor "Estland zogenaamd" maar voor Spanje bedoeld). Op 4 juli 1939 tegen hangaardeur gebotst vanwege weigerende remmen en ter reparatie naar Fokker-Noord. Belandde vervolgens tijdens transport in een vaart maar werd geborgen. Was tijdens de meidagen op 14-05-1940 voor 95 % gereed in de hal Blaauwhoedenveem-Vriezenveem. Buitgemaakt en afgebouwd voor Luftwaffe. Motoren later door Duitsers geleverd naar bondgenoot Finland.
|
|
|
359
|
5576
|
n.v.t
|
-
|
Op 14-05-1940 voor 95 % gereed in de hal Blaauwhoedenveem-Vriezenveem. Bewapend. Buitgemaakt en afgebouwd voor de Luftwaffe.
|
|
|
360
|
5562
|
10-05-1940
|
14-05-1940
|
Was afgeleverd en bijna gereed maar ongewapend. Verbrand na de capitulatie op Haagweg nabij Schiphol.
|
|
|
361
|
5575
|
n.v.t
|
-
|
op 10-05-1940 voor 98 % gereed. Driekleurige camouflage. Stond bij de Haagweg bij Schiphol maar werd buitgemaakt en afgebouwd voor Luftwaffe.
|
|
|
362
|
5567
|
n.v.t
|
zie tekst
|
Op 14-05-1940 voor 92 % gereed in Blaauwhoedenveem-Vriezenveem. Buitgemaakt en afgebouwd voor de Luftwaffe.
Met dit toestel ontsnapten 5 mei 1941 Leegstra en Vos naar Engeland tijdens een testvlucht waarbij de Duitse "G-1" escorte werd afgeschud. Het toestel werd overgevlogen naar Far. In Engeland voorzien van RAF-roundels en vanaf 14-12-1941 op Miles, Reading voor proefweersinvloedentests. Gesloopt.
|
|
|
363
|
5570
|
n.v.t
|
-
|
Op 14-05-1940 voor 95 % gereed in Blaauwhoedenveem-Vriezenveem. Buitgemaakt en afgebouwd voor de Luftwaffe als NF+UN.
|
|
|
364
|
5571
|
n.v.t
|
-
|
Op 14-05-1940 voor 94 % gereed in Blaauwhoedenveem-Vriezenveem. Buitgemaakt en afgebouwd voor de Luftwaffe
|
|
|
365
|
5571
|
n.v.t
|
-
|
Op 14-05-1940 buitgemaakt in Blaauwhoedenveem-Vriezenveem. Buitgemaakte onderdelen.
|
|
|
366
|
5419
|
n.v.t
|
mei 1940
|
Het prototype van de Fokker G-1. Eerste vlucht op 16-03-1937 met twee Hispano Suiza 14 AB-02 motoren.
Later omgebouwd tot G-1 ("kleine G-1 ) met 2 Pratt and Whitney Twin Wasp. Waarschijnlijk verbrand bij bombardement van Schiphol
|
|
Bronnen o.a. [B5] Luchtv.kennis 1989-5 en 1984-11 en 1979-10 , en HET standaardwerk: Fokker G-1 , delen 1 en 2 door dhr. Gerdessen, Vredeling, Kalkman en Oostveen van uitgeverij Violero/Lanasta
De inhoud werd voor het eerst opgesteld door M.de Vreeze zomer 2004 (op oude IPMS website); bijgewerkt na nieuwe info maart 2018