IPMS Nederland - Fokker S.13

: Laatste update: 23 oktober 2021; 1305

....

Fabriek	Fokker
Vliegtuig
Type-aanduiding	S.13
Cat 3 -- <geen> alleen 1 test exemplaar	model 236

Informatie:

De S-13 Universal Trainer werd ontwikkeld als meermotorige trainer door Fokker na de Tweede Wereldoorlog. Dit projekt was ook bedoeld om de Fokker vliegtuigfabriek weer op te bouwen en werd ondersteund door het Nederlands Instituut voor Vliegtuigontwikkeling (NIV) van de Overheid. Het eerste ontwerp no.236 behelste een opleidingsvliegtuig om de Oxford en Anson op te volgen. Het ontwerp werd vanwege extra wensen aangepast en werd 1000 kg zwaarder en ook waren nu geen 450 pk maar 600 pk motoren nodig. Men hoopte bij Fokker meer dan 100 toestellen te verkopen. De constructie was lichtmetaal met 2 demonteerbare buitenvleugeldelen. De stuurvlakken zoals ailerons, hoogteroeren en richtingsroer waren bekleed met linnen. In de romp was er een voorsectie, de pilotensectie met schot en deur naar de cabine alwaar de opleidingsplekken voor vijf leerlingen zaten. Achterin zat nog een ruimte voor apparatuur.

De RLS haakte al snel af in het projekt en het toestel werd beoogd als belangrijke trainer voor de luchtmacht voor navigators, boordschutters, bommenrichters, piloten voor meermotorige ervaring, telegrafisten en waarnemers. Mid 1948 was de luchtmachtstaf echter al aanzienlijk minder geïnteresseerd en duidelijk was augustus 1949 dat men geen S-13 voor de KLu ging bestellen.

Slechts 1 toestel met registratie PH-NDW werd gebouwd met de eerste vlucht op 11 maart 1950. Het bleek een goed te vliegen kist te zijn. De enige S-13 welke eigendom bleef van het NIV heeft ook gevlogen in een "nep' KLu schema.

De Fokker verkopers deden nog diverse pogingen het te verkopen in het buitenland en er werd zelfs een versie met drijvers ontworpen voor gebruik in Nieuw Guinea. Ook werd gedacht aan licentiebouw bij Fairchild. Maar er kwamen uiteindelijk geen bestellingen en veel luchtmachten kozen voor Beech C-45 trainers.

De enige gebouwde S-13 kreeg op 15 juni 1951 de registratie PH-NEI met een attractief kleurenschema. In 1954 huurde Schreiner van het NIV deze enige kist voor doelsleepvluchten. In 1957 werd het aan Fokker overgedragen maar op 10 juni 1960 afgevoerd uit het register en kreeg een plekje in de Vliegtuigbouwstudieverzameling van de TH Delft en later gingen delen naar diverse stichtingen en musea, zoals de cockpit naar het vliegtuigmuseum Texel.

Gegevens volgens Fokker brochure:

7 persoons inclusief 2 piloten en leerlingen

2 Pratt en Whitney Wasp R1340-S1H1-G motoren van 600 pk

Hamilton Standard Hydromatic 2-bladige propellers

Lengte: 13,6 m

Spanwijdte: 19,2 m

Hoogte: 5,5 m

Vleugeloppervlakte: 46 m2

Leeggewicht circa 4185 kg

Maximum startgewicht circa 5775 kg

Maximum snelheid circa 355 km/u

Kruissnelheid circa 315 km/u

Bereik circa 2000 km

Plafond circa 6500 m

Literatuur:
Piloot en vliegtuig	-	Reed publishing co.	no. 2009-10
Avia		Wijt uitgevers	no. 1972- 1
Luchtvaart	Thijs Postma	maandblad	april 1989
The Aviation Historian	Nico Braas	historische periodiek	no. 18

Websites:

FOTO GALERIJ:

Deze inhoud op deze pagina werd voor het eerst opgesteld zomer 2004 door M.de Vreeze

: Laatste update: 23 oktober 2021; 1362

Cat 3. KLu

De LsK had eigenlijk geen belangstelling voor dit toestel en in 1949 was duidelijk dat er geen bestelling zou volgen.

Het enige gebouwde S-13 was eigendom van het Nederlands Instituut voor Vliegtuigontwikkeling (NIV) en kreeg april 1950 nog een pseudo registratie "D-101" met roundels. Het toestel is dus nooit in militaire dienst geweest. Uiteindelijk werd de Beech C-45 gebruikt bij de LsK ( latere Klu) voor de opleidingen.

(In 1951 kreeg de enige S-13 een attractief kleurenschema en nieuwe registratie PH-NEI).

Foto uit collectie Afd.LuchtvaartKennis (used with permission)

Foto: dhr. F. Goth via Afd.Luchtvaartkennis (used with permission)

Registratiegegevens:
Registratie	Constructienummer	sub nummer	Datum in dienst	Datum uit dienst	Opmerkingen
D-101	6288		1950	1951	nooit formeel in militaire dienst; 1950 ; PH-NDW, PH-NEI met ander kleurenschema; 1953 naar verzameling TH Delft; cockpitsectie lang in Luchtvaartmuseum Texel, daarna 2020 weer doorverkocht particulier

Bronnen o.a. [B17] Vlucht.tijd , [B32] KLu.regis., [B9] Avia 1972-1

De inhoud werd voor het eerst opgesteld door M.de Vreeze zomer 2004 (op oude IPMS website)

: Laatste update: 19 oktober 2021; 913

Foto Selectie uit de Beeldbank NIMH van Defensie die voor plastic modelbouwers handig kunnen zijn. (gefaciliteerd en beschikbaar gesteld middels insluitlinkjes door het instituut NIMH) :

Foto: Beeldbank NIMH (linked with permission)

: Laatste update: 22 februari 2023; 1307

MODELBOUW Fokker S.13

Modellen (type)

? nooit gezien@ moeilijk te vinden

? never seen@ hard to find

1/72

1/48

1/32

Lift Here (resin) [recensie]

Kleurenschema: (kijk in kleurentabel voor modelbouwkleuren)
Schema	Algemeen	Kleur boven- en zijkanten	Kleur onderzijde	Details	Opmerkingen
.	.	blank metaal	blank metaal

BOXART

Lift Here had reeds voor eind 2019/begin 2020 een resin model aangekondigd. Dit model had wat vertraging maar kwam mei 2021. Zie recensie.. Een uitgebreid bouwverslag van Meindert staat in Modelbouw in Plastic MIP 2022-1.

Rob heeft ook deze kit gebouwd als PH-NEI, kijk voor een bouwverslag op de Regio Zuid-Holland pagina hier...

(Er was ooit een Bel-Air models fiberglas model van de Fokker S-13 op 1/72 maar die was enorm duur want die werd op bestelling handgemaakt).

De inhoud werd voor het eerst opgesteld door M.de Vreeze zomer 2004 (op oude IPMS website)

Fokker S.13

INFO Fokker S.13

3. KLu Fokker S.13

3. KLu Fokker S.13 (foto bijlage)

Modelbouw Fokker S.13