Cat 4. MLD 

In gebruik door de MLD in vele rollen, o.a vanaf Hr.Ms Karel Doorman.
 20 stuks TBM-3E  , kenmerken 20 - 39  ;  ex -FAA
 34 stuks TBM-3S  , kenmerken 020-042 / of A-1 t/m A-34
 24 stuks TBM-3W,  kenmerken 045-065

De MLD ontving vanaf 1954 34 Avenger TBM-3S2 en  24 stuks TBM-3W2 en later vanaf 1958 van de Britse Fleet Air Arm 20 tweedehands kisten TMB-3E/TMB-3E2.

De S- en W-typen werden als eerste afgeleverd en vormden de kern van de onderzeebootbestrijding en een groot deel werd aan boord van de Hr.Ms Karel Doorman gestationeerd. 

Voor nachtelijke acties was de TBM-3S uitgerust met een zoeklicht. Als bewapening konden vier dieptebommen worden meegenomen; verder konden twee tot zes sono-boeien onder de vleugels worden meegevoerd. De bijbehorende ontvanger werd door de telegrafist bediend; deze moest eerst een 1.20 m lange antenne neerlaten. Verder konden nog markeerlichten, rookbommen, oefenbomen en raketten worden meegenomen. De -3S is herkenbaar aan de waarnemers positie voor de staart.  

De TBM-3W2 "Warner" was voorzien van de APS-20 radar in een grote bult onder de romp. Medio 1951 werden de eerste bemanningen opgeleid in de VS. De eerste TBM-3W toestellen arriveerden in augustus 1953 in Nederland. De rest volgden in de loop van het jaar. Door tekort aan reserveonderdelen en testapparatuur voor de elektronica was het echter nog niet mogelijk om de toestellen operationeel in gebruik te nemen. Verder waren de TBM-3S toestellen nog niet beschikbaar. Deze werden in de loop van 1954 afgeleverd. VSQ 4 was het eerste MLD squadron dat, zij het tijdelijk, de TBM-3W Avenger ontving en werd voor korte tijd bestemd als boordsquadron, maar daarna als opleidingssquadron gestationeerd op Valkenburg. Vanaf september 1954 was ook VSQ 2 uitgerust met de Avengers en werd in januari 1955 ingescheept op de Karel Doorman, samen met een detachement van VSQ 4.  In de loop van 1955 werd het squadron overgeplaatst naar de Britse carrier ā€œBulwarkā€ omdat de Hr.Ms. Karel Doorman juli 1955 tot juli 1958 grondig werd verbouwd en gemoderniseerd voor ook Sea Hawk jet operaties en de Trackers; het schip kreeg een scheef vliegdek en sterkere catapults. Vanaf oktober 1955 waren de beide Avenger squadrons op Valkenburg gestationeerd, af en toe werd ook een detachement naar ander NAVO-bases uitgezonden.

De Avenger werd ook gebruik voor schietoefeningen met sleepdoelen, het zgn. "mans"vliegtuig met een pod met lier onder de romp. De mans werd bediend door een bemanningslid, die op een achterwaarts gerichte stoel zat. De oefeningen vonden veelal plaats bij Den Helder.

Eind 1956 werden de nog bij VSQ 1 de 5 gebruikte Fireflies overgebracht naar Nederlands Nieuw-Guinea, om te gaan vliegen bij VSQ 7. Om het Avenger bestand uit te breiden ontving men van de Britse Fleet Air Arm FAA een tiental TBM-3Eā€™s en een tiental TBM-3E2ā€™s, die in januari ā€“ maart 1958 werden afgeleverd. Waarschijnlijk hebben ze uitsluitend in hun oorspronkelijke donkerblauwe kleur gevlogen. De 3E-  Avenger registratie was U-20 t/m -28 waren 3E's, de U29 t/m -39 dus 3E2's. De laatste 4 Avengers (36/39) werden voor reserve onderdelen  meegekomen. Bij dit registratiesysteem stond het rangnummer van de letter in het alfabet op het toestel, dus 21. De MLD kreeg een nieuwe registratiesysteem in 1959. Eind 1959 vond de grote omnummering plaats en werd de letter/cijfer combinatie vervangen door 3 cijfers, te beginnen bij 001 en dan doornummeren. Deze Avengers kwamen in de  serie 065 t/m 075. De toestellen werden bij alle drie Avenger squadrons gebruikt en later ook enkele vanaf de gemoderniseerde Hr.Ms Karel Doorman ingezet.  

In 1957 ontving VSQ 1 dat eerder al januari 1952 vanaf Hato vloog met de Firefly, vijf TBM-3S en drie stuks TBM-3W. Medio 1958 kwamen daar nog eens vier TBM-3Eā€™s bij. Het squadron had ook nog twee Harvards in gebruik voor onder andere instrumentvliegopleiding.

In mid 1958 werd de Hr.Ms Karel Doorman weer in de vaart genomen en vertrok januari 1959 naar de Nederlandse Antillen (NA), met ook havenbezoeken onderweg in o.a. de USA, met aan boord Sea Hawks, Avengers en S-55. Maart 1959 kwam men aan in de Caracasbaai op CuraƧao en werd een flypast gemaakt en naar Hato. Op 23 maart ging het schip naar Aruba voor een bezoek. Terug op 27 maart op CuraƧao waar men aanlegde nu in de Nieuwe Haven. Na enig onderhoud op CuraƧao voer de Hr.Ms Karel Doorman weer naar Nederland. 

De Hr.Ms Karel Doorman ging in mei 1960 weer een lange reis maken, nu naar Nederlands Nieuw-Guinea. Na zes maanden arriveerde men in augustus 1960 in Hollandia op Papua Nieuw-Guinea met aan boord o.a. Avengers en 12 opgeslagen Hunter onderdeks. Op 5 augustus ging men verder naar Biak waar VSQ 2 voor twee maanden op Biak gestationeerd werd. De Hunters werden afgeladen en ook weer in dienst gesteld. (In de loop van 1960 werden de Avengers vervangen door de S-2F Tracker. VSQ 4 al in juni/juli 1960; VSQ 2 volgde in januari 1961. VSQ 1 ontving als laatste in december 1961 de eerste CS-2F Grumman Trackers). 

Registraties: Aanvankelijk hadden de toestellen de toen bij de MLD gebruikelijke cijfer-combinatie. Zoals al vermeld: In de loop van 1959 werd bij de MLD het registratiesysteem geheel herzien en kregen de Avengers registraties tussen 020 en 073.

(Met dank aan Wilko Jonker voor veel van deze informatie)


grumman avenger lvk 2 pieters auth

Met opgevouwen vleugel op de kade in Rotterdam circa 1955. Foto: dhr.  Pieters via Afd.Luchtvaartkennis (used with permission)


.

Registratiegegevens Grumman TBM-3S2 Avenger:
Registratie Tweede Registratie Constructie-nummer Datum in dienst Datum uit dienst Opmerkingen
A-1   91657 30-01-1954 15-06-1954 Ongeval MarineVliegKamp Valkenburg
A-10 023 91569 30-01-1954 07-01-1961 Gesloopt MarineVliegKamp De Kooy
A-11   53651 05-02-1954 16-12-1959 Gesloopt NA
A-12   85852 15-02-1954 29-08-1959 In zee gecrashed vanaf Karel Doorman
A-13 024 53722 23-02-1954 30-07-1960 Gesloopt, MarineVliegKamp De Kooy
A-14   53087 30-01-1954 08-09-1959 In zee gecrashed vanaf Karel Doorman
A-15 025 53756 09-10-1954 14-11-1960 Gesloopt MarineVliegKamp De Kooy
A-16 026 85529 07-10-1954 23-03-1961 Gesloopt NA
A-17 027 91189 07-10-1954 14-10-1960 Gesloopt MarineVliegKamp De Kooy
A-18   91686 10-10-1954 29-03-1955 In zee gecrashed vanaf Karel Doorman
A-19   53202 28-02-1955 26-11-1957 In zee (IJmuiden)
A-2 020 53291 30-01-1954 05-05-1961 Gesloopt NA
A-20 028 53212 28-02-1955 25-02-1960 In zee (Gibraltar)
A-21 029 53250 28-02-1955 12-10-1960 In zee
A-22 030 53258 28-02-1955 14-11-1960 Gesloopt MarineVliegKamp De Kooy
A-23 031 53640 28-02-1955 01-04-1961 Gesloopt NA
A-24 032 85989 28-02-1955 28-01-1960 In zee (Katwijk)
A-25 033 53582 28-02-1955 12-05-1961 Gesloopt NA
A-26 034 53646 28-02-1955 12-05-1961 Gesloopt NA
A-27 035 53671 28-02-1955 07-01-1961 Gesloopt MarineVliegKamp De Kooy
A-28 036 53920 28-02-1955 30-07-1960 Gesloopt MarineVliegKamp De Kooy
A-29 037 85623 28-02-1955 07-01-1961 Afgevoerd
A-3   91476 30-01-1954 16-12-1959 Gesloopt NA
A-30 038 69392 31-05-1955 12-01-1961 Gesloopt MarineVliegKamp De Kooy
A-31 039 85646 31-05-1955 16-12-1959 Gesloopt MarineVliegKamp De Kooy
A-32 040 91304 31-05-1955 30-07-1960 Gesloopt MarineVliegKamp De Kooy
A-33 041 91328 31-05-1955 10-01-1961 Gesloopt MarineVliegKamp De Kooy
A-34 042 91376 31-05-1955 07-01-1961 Gesloopt MarineVliegKamp De Kooy
A-4   54247 15-02-1954 17-05-1954 In zee (Egmond)
A-5 021 86030 30-01-1954 15-02-1961 Gesloopt NA
A-6 022 53124 06-02-1954 05-05-1961 Gesloopt NA
A-7   53089 30-01-1954 18-02-1956 In zee (Kanaal)
A-8   53854 04-02-1954 16-12-1959 Gesloopt NA
A-9   53866 23-02-1954 27-01-1959 In zee (bij Bermuda)

.

Registratiegegevens Grumman TBM-3W2 Avenger:
Registratie Tweede Registratie Constructie-nummer Datum in dienst Datum uit dienst Opmerkingen
P-101   53361 29-9-1953 26-09-1954 In zee gecrashed vanaf Karel Doorman
P-102 045 85650 29-9-1953 14-11-1960 Anth. Fokkerschool. Medio 1980 geruild voor Fokker S-11; via Engeland naar VS, daar gerestaureerd tot vliegwaardige TBM N524HA
P-103   85751 29-9-1953 28-10-1955 In zee gecrashed vanaf HMS Bulwark
P-104 046 85880 29-9-1953 14-04-1960 Gesloopt MarineVliegKamp De Kooy
P-105   86039 29-9-1953 16-12-1959 Gesloopt NA
P-106 047 91456 29-9-1953 10-01-1961 Gesloopt MarineVliegKamp De Kooy
P-107   85490 29-9-1953 16-12-1959 Gesloopt NA
P-108 048 86229 29-9-1953 30-07-1960 Gesloopt MarineVliegKamp De Kooy
P-109 049 53136 29-9-1953 16-12-1959 Gesloopt NA
P-110 050 91738 29-9-1953 30-07-1960  
P-111 051 86188 29-9-1953 07-01-1961 Gesloopt MarineVliegKamp De Kooy
P-112 052 91155 29-9-1953 30-01-1960 Gesloopt MarineVliegKamp De Kooy
P-113 053 91296 29-9-1953 07-01-1961 Gesloopt MarineVliegKamp De Kooy
P-114 054 91385 29-9-1953 14-11-1960 Gesloopt MarineVliegKamp De Kooy
P-115 055 91403 29-9-1953 07-01-1961 Gesloopt MarineVliegKamp De Kooy
P-116 056 91406 29-9-1953 12-01-1961 Gesloopt MarineVliegKamp De Kooy
P-117 057 91423 29-9-1953 10-01-1961 Gesloopt MarineVliegKamp De Kooy
P-118 058 91457 29-9-1953 30-07-1960 Gesloopt MarineVliegKamp De Kooy
P-119 059 91458 29-9-1953 07-01-1961 Gesloopt MarineVliegKamp De Kooy
P-120 060 91516 1-10-1953 10-01-1961 Gesloopt MarineVliegKamp De Kooy
P-121 061 91476 1-10-1953 02-05-1961 Gesloopt NA
P-122 062 91488 1-10-1953 02-05-1961 Gesloopt NA
P-123 063 91570 1-10-1953 07-01-1961 Gesloopt MarineVliegKamp De Kooy
P-124 064 91713 1-10-1953 02-05-1961 Gesloopt NA

.

Registratiegegevens Grumman TBM-3E1/2 Avenger (vanuit FAA):
Registratie
Tweede Registratie
Engelse FAA Registratie
Constructie-nummer
Datum in dienst
Datum uit dienst
Opmerkingen
U-20
065
XB399
53367
08-01-1958
08-02-1961
Gesloopt NA
U-21
066
XB381
85899
08-01-1958
08-02-1961
Gesloopt NA
U-22
 
XB449
86156
08-01-1958
16-12-1959
Gesloopt MarineVliegKamp De Kooy
U-23
 
XB396
53550
06-02-1958
16-12-1959
Gesloopt MarineVliegKamp De Kooy
U-24
 
XB308
53107
06-03-1958
24-10-1958
Ongeval
U-25
067
XB445
85549
17-03-1958
25-07-1960
Retour MAAG en naar Brazilie Marinha als N-502
U-26
068
XB447
85930
17-03-1958
25-07-1960
Retour MAAG en naar Brazilie Marinha als N-501
U-27
 
XB377
53557
17-03-1958
16-12-1959
Gesloopt MarineVliegKamp De Kooy
U-28
069
XB385
53604
19-02-1958
25-07-1960
Retour MAAG en naar Brazilie Marinha
U-29
071
XB382
53099
19-02-1958
13-01-1961
Gesloopt MarineVliegKamp De Kooy
U-30
070
XB379
91131
06-02-1958
08-02-1961
Gesloopt NA
U-31
072
XB384
91723
19-02-1958
13-01-1961
Gesloopt MarineVliegKamp De Kooy
U-32
073
XB378
53142
06-02-1958
25-07-1960
Retour MAAG en naar Brazilie Marinha als N-503
U-33
074
XB369
53924
17-03-1958
11-10-1961
Gesloopt
U-34
075
XB331
86174
06-03-1958
25-07-1960
Retour MAAG en naar Brazilie Marinha
U-35
 
XB394
53438
08-01-1958
29-04-1959
Gesloopt MarineVliegKamp De Kooy
U-36
 
XB437
91355
06-02-1958
01-05-1958
Voor reservedelen
U-37
 
XB393
53060
19-02-1958
29-07-1958
Voor reservedelen
U-38
 
XB401
53548
06-03-1958
01-08-1958
Voor reservedelen
U-39
 
XB372
86235
06-03-1958
14-04-1958
Voor reservedelen

    Bronnen o.a.  [B16] MLD.70, [B5] Luchtv.kennis

 

De inhoud werd voor het eerst opgesteld door M.de Vreeze zomer 2004 (op oude IPMS website)