4. MLD Lockheed Orion P-3

Cat 4. MLD

13 stuks, P-3C Update II
 Kenmerken 300-312  

Ter vervanging van de Neptune werd uiteindelijk toch de Lockheed Orion besteld eind 1978 vanwege de gevoeligheden rond de Lockheed affaire. De Neptunes waren opgevlogen en nauwelijks operationeel. De eerste aflevering van de P-3C was in november 1981. De opleiding was op NAS Jacksonville USA met de een eerste viertal P-3C 1/2. Later bij opleidingssquadron VSQ 2 waarbij veel manuals nog zelf in elkaar gezet werden aan de hand van Amerikaans materiaal. In Nederland gingen de P-3C's vliegen vanaf  Valkenburg bij no.320 squadron in het kader van de MARPAT (groep maritieme patrouillevliegtuigen). Vanaf 1996 verzorgde VSQ 321 de opleidingstaak. De Orion was uitstekend voor zijn taak, sterk geautomatiseerd en kon zeer nauwkeurig navigeren en opereren. Het vloog wat zwaar vanwege de hoge vleugelbelasting maar vloog verder prima met het grote motorvermogen. 

Door MLD werd het ingezet als anti-onderzeeboot en patrouillevliegtuig. Ze vlogen in Nederland vanaf Valkenburg en vaak was een kist op Kevlavik op Ijsland gedetacheerd voor verkenning van de Soviet onderzeevloot.

Ook op Hato Curaçao werden vanaf 1993 meestal zo'n 2 P-3C kisten van VSQ 320 ingezet. (ze kwamen de aanwezige F-27 MPA's van de KLu no 336 squadron assisteren en in feite was er een KLu/MLD squadron). De Orions rouleerden steeds en werden in het Caribisch gebied gebruikt voor met name anti-drugs verkenningen. Eind 1999 vertrokken de F-27 MPA en waren meestal 2 of 3 MLD Orions nog op Hato actief. 

Orions werden ook gebruikt bij missies elders in de wereld, zelfs soms als "transport kist". Ook werd tijdens de oorlogen in voormalig Joegoslavië de Orion ingezet. De MLD kisten vlogen met name vanaf de Italiaanse basis Sigonella ter ondersteuning van de NAVO operaties. Ze werden voorzien van een digitaal camera systeem met life verbinding, een “missile warning” systeem en “chaff/flare dispensers” als zelfbescherming tegen radar- of infraroodgeleide raketten.

Mei 2000 werd besloten de Orion vloot te moderniseren met het “Capability Upkeep Programme”(CUP). Wegens bezuinigingen werden in 2001 drie Orions uit bedrijf genomen en opgeslagen bij het Lockheed onderhoudsbedrijf OGMA in Portugal. Op 7 juni 2002 vertrok de eerste Orion vanaf Valkenburg naar Lockheed voor het CUP modernisatieprogramma. Gepland was een beperkt aantal Orions een volledige update te geven. De resterende kisten zouden een beperkte update krijgen want ze zouden alleen eenvoudiger taken gaan uitvoeren.

Enorm pijnlijk was al snel vanwege bezuinigingen de MARPAT op te heffen, de Orions te verkopen en Vliegkamp Valkenburg te sluiten. September 2004 werden vijf niet gemoderniseerde Orions verkocht aan Portugal en niet veel later werden november 2004 acht P-3C CUP Orions verkocht aan Duitsland (en in 2024 ook weer doorgeleverd naar Portugal).  

Op 1 januari 2005 verloren alle Nederlandse MLD Orions hun operationele status en VSQ 320 en 321 werden opgeheven. Het resterende personeel ondergebracht in het Project Uitfasering Marpat ((PUMA - MARPAT Phase-out Project). Na afronding hiervan werd Marine vliegkamp Valkenburg op eind juni 2006 opgeheven.

Er kwam geen Orion opvolger bij de MLD. Een aantal lichtere taken werden later uitgevoerd door de Kustwacht. 

( Tekst van M. de Vreeze met bijdrage van P.J.A. Booij )

P-3, 1982. Foto: Nationaal Archief (used with permission). 

Foto: dhr. F.Goth via en met dank aan de Afd.Luchtvaartkennis (used with permission)

Foto: Defensie voorlichtings-Centrum / Ministerie van Defensie (used with permission)

Foto: dhr. F.Goth via en met dank aan de Afd.Luchtvaartkennis (used with permission)

Foto: dhr. F.Goth via Afd.Luchtvaartkennis (used with permission)

P-3C in een feest schema . Foto: M. de Vreeze  (used with permission)

Dezelfde kist. Foto: Wilko Jonker (used with permission family)

Foto: Wilko Jonker (used with permission family)

Foto: Wilko Jonker (used with permission family)

Foto: W.Jonker (used with permission)

                                                                
Foto: W.Jonker (used with permission)

P-3C CUP III updated op Hato, in het laatste grijze schema. Foto: George Davelaar te Curacao (IPMS, used with permission)

Op Valkenburg. Foto: Richard Abbink (used with permission)

Foto uit Aviation Week november 1988 [W8]  ; (Courtesy Aviation week archives)

  Bronnen o.a.  [B16] MLD.70 , [B24] Scramble

De inhoud werd voor het eerst opgesteld door M.de Vreeze zomer 2004 (op oude IPMS website)