Cat 4. MLD

24 stuks voor MLD aangekocht:
 6   stuks mk.25 / UH-14A: kenmerken 260-265  (transport, opleiding en SAR taak)
10 stuks mk.27 / SH-14B: kenmerken  266-275  (onderzeeboot bestrijdings taak met dipping sonar)
 8   stuks mk.81 / SH-14C: kenmerken  276-283  (onderzeeboot bestrijdings taak met een MAD gear)
 (nu SH-14D na te zijn updated )

De Lynx werd gekozen voor de MLD waarbij standaardisatie en het uitvoeren van een aantal taken hoog in het vaandel stonden.

De eerste UH-14A werd op 15 november 1976 afgeleverd met een tweede kist een maand later. Met deze twee Lynxen werd voor de MLD deelgenomen aan de Intensive Flying Trials Unit (IFTU) van de Royal Navy. Hierbij werd de Lynx beproefd op inzetbaarheid, onderhoudbaarheid en betrouwbaarheid (dit wordt OT&E genoemd: Operational Test & Evaluation). Na afronding van de IFTU werden beide Lynx helikopters op mei 1977 overgevlogen naar De Kooy. De laatste UH-14A werd aan de MLD afgeleverd november 1977. De UH-14A werd ingedeeld bij VSQ 7.

Al snel na aankomst op De Kooy werd de Lynx ingezet voor Search and Rescue en werd in de loop der jaren menige spectaculaire reddingsoperatie uitgevoerd bij zeer slecht weer en storm.  

De SH-14B werd uitgerust met een dipping sonarinstallatie, en deze versie had een hoger startgewicht, sterkere motoren en dito gearbox. Voor infasering van de SH-14B was van mei 1979 tot juli 1980 de Boord Lynx Helikopter Evaluatie en Testgroep (BET) geformeerd. Met deze groep werden ondermeer de operationele limieten voor operaties van schepen vastgesteld alsmede de optimale samenstelling van helikopterbemanning en de boordvliegtuigploeg. Na afloop was de SH-14B volledig inzetbaar bij de MLD en werden de toestellen ingedeeld bij VSQ 860. De eerste twee vluchteenheden werden geformeerd en geplaatst aan boord van schepen, waarmee de lange carrière van de Lynx als boordheli begon.

In 1980 en 1981 werden de laatste acht SH-14C helikopters afgeleverd. In plaats van een dipping sonar waren deze helikopters uitgerust met een MAD detector die aan een kabel neergelaten kon worden. Dit systeem bleek in de praktijk helaas niet te voldoen voor onderzeebootbestrijding en werd in 1984 verwijderd. Vervolgens werden de SH-14C’s ingezet voor algemeen gebruik (utility) en voor SAR taken.

De drie verschillende typen Lynx helikopters werden niet gelijkwaardig intensief ingezet. Na een voorbereiding van vijf jaar werd eind 1990 begonnen met de uitvoering van de STAndaardisatie en Modernisatie Lynx (STAMOL). STAMOL duurde tot juli 1994. Hierbij werden alle Lynx helikopters op de SH-14D standaard gebracht. De kisten werden voorzien van RR GEM-42 motor en ook nieuwe BERP rotorbladen met bredere kromme tippen. Ook werd het horizontaal staart-vlak ingekort en voorzien van een opstaande rand aan de achterlijst, een zgn "Gurney-flap". Verder intern en extern voorzien van extra elektronische apparatuur, o.a aan de wiel fairings.

Bij de MLD was de Lynx een prima boordhelikopter, die wereldwijd onder vaak zware weersomstandigheden is ingezet. Er was wel meer onderhoud nodig dan oorspronkelijk door de fabriek beloofd. Naarmate de jaren vorderden werd dat alleen maar meer, omdat de Lynx zwaar werd belast tijdens boordoperaties. Maar de kist hield zich kranig onder allerlei weersomstandigheden.

De Lynxen van de Marine Luchtvaart Dienst werden juli 2008 ondergebracht bij het gezamenlijke Defensie Helicopter Commando. De Lynx werd naast vele gebruikelijke operaties de laatste jaren ook ingezet bij anti-piraten missies bij de Hoorn van Afrika ("operatie Atalanta").

Wegens bezuinigingen werd april 2011 door Defensie besloten alle Lynx helicopters af te stoten. September 2012 werd de laatste Lynx uit dienst gesteld. 


 

westland-lynx-mdv5-archive

UH-14A transport versie. Het nummer zit hier op de schuifdeur. Foto: M.de Vreeze  (used with permission)

westland-lynx-mdv-author

UH-14A transport versie op een Vlootdag in Den Helder; er hangt een geel hijsnet aan de lier. Foto: M.de Vreeze  (used with permission)

westland-lynx-mdv-a2

Foto: M.de Vreeze  (used with permission)

westland lynx lvk 5 goth auth

Foto: dhr. F.Goth via en met dank aan de Afd.Luchtvaartkennis (used with permission)

westland lynx lvk 1 tornij auth

Foto: dhr. Tornij via Afd.Luchtvaartkennis (used with permission)

westland lynx lvk 2 tornij auth

Foto: dhr. Tornij via en met dank aan de Afd.Luchtvaartkennis (used with permission)

westland lynx lvk 3 goth auth 

Foto: dhr. F.Goth via Afd.Luchtvaartkennis (used with permission)

westland-lynx-davelaar-auth

SH-14D, let op de andere rotorbladen van deze gemoderniseerde Lynx versie. Foto: George Davelaar op Curacao (used with permission)

westland-lynx-mdv3-author

SH-14D (gemoderniseerde Lynx). Nummer in klein voor de schuifdeur en embleem. Foto: M.de Vreeze  (used with permission)

 

lynx wj aut 102 

Foto: Wilko Jonker (used with permission family)

 

lynx wj aut 104 

Foto: Wilko Jonker (used with permission family)

 

lynx wj aut 108 

SH-14D. Jubileumschema. Foto: Wilko Jonker (used with permission family)


TIP: kijk voor honderden detail foto's in de   IPMS NL Lynx walkaround rubriek op deze website. 


 

Registratiegegevens:
Registratie Engelse Registratie Constructie-nummer Datum in dienst Datum uit dienst Opmerkingen
260 WA003 G-17-1 14-11-1976  ? Mk.25 (UH-14A); In gebruik bij vliegtuigsquadron 7; Verbouwd tot SH-14D, dd mei 1995; gate guard De Kooij
261 WA007   16-12-1976 12-09-2012 Mk.25 (UH-14A); In gebruik bij vliegtuigsquadron 7; Verbouwd tot SH-14D, dd februari 1995;
262 WA018   01-07-1977 sept 2013 ? Mk.25 (UH-14A); In gebruik bij vliegtuigsquadron 7; Verbouwd tot SH-14D, dd mei 1995
263 WA020 G-17-2 24-08-1977 01-04-1982 Mk.25 (UH-14A); In gebruik bij vliegtuigsquadron 860; Verongelukt in zee bij Den Helder
264 WA022 G-17-3 22-09-1977 jan 2014 ? Mk.25 (UH-14A); In gebruik bij vliegtuigsquadron 7; Verbouwd tot SH-14D, dd december 1993; gebruik instructie brandweer De Kooij
265 WA023 G-17-4 04-11-1977 dec 2013 Mk.25 (UH-14A); In gebruik bij vliegtuigsquadron 7; Verbouwd tot SH-14D, dd mei 1995
266 WA076 G-17-20 12-09-1979 jan 2013 ? Mk.27 (SH-14B); In gebruik bij vliegtuigsquadron 860; Verbouwd tot SH-14D, dd juli 1993
267 WA086   04-12-1979  ? Mk.27 (SH-14B); In gebruik bij vliegtuigsquadron 860; Verbouwd tot SH-14D, dd mei 1995; April 2015 bij TU Delft hal LR, aldaar afgevoerd naar...?
268 WA105 G-17-20 21-09-1979  ? Mk.27 (SH-14B); In gebruik bij vliegtuigsquadron 860; Verbouwd tot SH-14D, dd juni 1993; stond op opgeslagen op Gilze-Rijen maar afgevoerd naar ???
269 WA108 G-17-5 06-11-1979 dec 2011 ? Mk.27 (SH-14B); In gebruik bij vliegtuigsquadron 860; Verbouwd tot SH-14D, dd mei 1995; opgeslagen De Kooy
270 WA112   30-11-1979 dec 2011 ? Mk.27 (SH-14B); In gebruik bij vliegtuigsquadron 860; Verbouwd tot SH-14D, dd mei 1995
271 WA118 G-17-22 11-12-1979 sep 2011 ? Mk.27 (SH-14B); In gebruik bij vliegtuigsquadron 860; Verbouwd tot SH-14D, dd februari 1995; opgeslagen De Kooy
272 WA124 G-17-23 30-01-1980 sep 2013 ? Mk.27 (SH-14B); In gebruik bij vliegtuigsquadron 860; Verbouwd tot SH-14D, dd mei 1995; opgeslagen De Kooy
273 WA130 G-17-20 05-02-1980 12-09-2012 Mk.27 (SH-14B); In gebruik bij vliegtuigsquadron 860; Verbouwd tot SH-14D, dd november 1993; bruikleen ROC Leeuwenborgh te Beek airport
274 WA137   05-05-1980  ? Mk.27 (SH-14B); In gebruik bij vliegtuigsquadron 860; Verbouwd tot SH-14D, dd februari 1995; gebruik instructie brandweer De Kooij
275 WA143   01-01-1979 31-03-1982 Mk.27 (SH-14B); In gebruik bij vliegtuigsquadron 860; Verongelukt voor Amerikaanse kust
276 WA174 G-17-25 10-10-1980 dec 2013 ? Mk.81 (SH-14C); In gebruik bij vliegtuigsquadron 860; Verbouwd tot SH-14D, dd januari 1995
277 WA194 G-17-26 31-10-1980 maart 2011 Mk.81 (SH-14C); In gebruik bij vliegtuigsquadron 860; Verbouwd tot SH-14D, dd oktober 1993;
bij reddingspoging Libie op strand Sirte achtergelaten maart 2011. Weer geretourneerd in 2012.
278 WA197 G-17-27 31-10-1980  ? Mk.81 (SH-14C); In gebruik bij vliegtuigsquadron 860; Verbouwd tot SH-14D, dd november 1993; nu in traditiekamer De Kooij.
279 WA198 G-17-28 08-01-1981 dec 2013 Mk.81 (SH-14C); In gebruik bij vliegtuigsquadron 860; Verbouwd tot SH-14D, dd mei 1995
280 WA206 G-17-29 03-06-1981 dec 2013 Mk.81 (SH-14C); In gebruik bij vliegtuigsquadron 860; Verbouwd tot SH-14D, dd mei 1995
281 WA211 G-17-30 12-03-1981  ? Mk.81 (SH-14C); In gebruik bij vliegtuigsquadron 860; Verbouwd tot SH-14D, dd mei 1995; gebruik instructie brandweer De Kooij
282 WA215 G-17-31 09-04-1981 10-11-1998 Mk.81 (SH-14C); In gebruik bij vliegtuigsquadron 860; Verongelukt De Kooy
283 WA219 G-17-32 09-04-1981 april 2013 ? Mk.81 (SH-14C); In gebruik bij vliegtuigsquadron 860; Verbouwd tot SH-14D, dd januari 1995; in opslag MLM Soesterberg

  Bronnen o.a. [B16] MLD.70, [B1] MIP 2012-5, [W1] scramble web

 

De inhoud werd voor het eerst opgesteld door M.de Vreeze zomer 2004 (op oude IPMS website)