Scalemasters - DAF YA328 (1/35)

Het is zaterdag, midden oktober eind van de dag. Ik stap in mijn auto om naar de P&R te rijden bij Schipluiden. Ik ga mijn 2 Dikke Dafs ophalen bij Robert van Raamsdonk. Ik ben razend benieuwd naar het uiteindelijke resultaat. Ik heb ze maanden geleden besteld en nu levert hij ze af. Jazeker HIJ levert ze af. Hij is de hele zaterdag (en gaat dat ook zondag doen) door heel Nederland aan het rijden om de Dafs bij alle mensen te brengen en zo te zorgen dat ze heel aankomen. POSTNL is niet altijd zo zorgvuldig.
Wat mij betreft een topservice, petje af!  Aangekomen op de parkeerplaats zie ik dat het druk is, erg druk voor een zaterdag. Robert-Jan draait met zijn auto precies op de afgesproken tijd de parkeerplaats op en vervolgens schieten zo’n 20 mensen met mij hun auto uit om hun DAF in ontvangst te nemen. De modellen, keurig verpakt, in ontvangst genomen en op verzoek van Robert-Jan gelijk gecontroleerd. Helemaal compleet. Terug naar huis om ze echt helemaal te bekijken.

Mijn uitdaging is om modellen te bouwen en niet kant en klaar te kopen. Waarom dan toch deze modellen gekocht? Simpel, in mijn diensttijd heb ik mogen dienen bij de luchtdoelartillerie, de 25ste Afdeling lichte Lua gestationeerd in Ede met 40L70 kanonnen en twee DAF YA328’s. Deze DAF als model zal niet gauw als spuitgiet versie worden uitgebracht gezien de kleine markt dus heb ik eieren voor mijn geld gekozen en na rijp beraad toch twee modellen besteld.

Even over de echte productieversie: van de YA 328 zijn er tussen 1952 en 1958 4.510 stuks geproduceerd in vier varianten:
Artillerietrekker: 1.080 stuks
Cargo, met lier: 699 stuks
Cargo zonder lier: 2.731 stuks
Crashtender: 6 (of 8?) stuks

Artillerietrekker
De artillerietrekkers, herkenbaar aan de kortere laadbak en een hekwerk in plaats van "laadklep" waren bedoeld voor het lichtere geschut en zijn altijd uitgerust met een lier, die is gekoppeld aan de trekhaak. Deze lierconstructie werd door ir. Hub van Doorne (DAF) voor de Tweede Wereldoorlog ook al toegepast bij de, mede door hem ontwikkelde, Trado-conversies

Voordelen van deze constructie zijn:

Wanneer de trekker – met aangehaakt kanon – vast dreigde te lopen in zwaar terrein, kon de chauffeur vanuit de cabine de trekhaak van de trekker ontkoppelen. De trekker reed alleen verder en lierkabel mét de trekhaak liep dan af, zodat de last bleef staan. Eenmaal op vaste grond kon men dan met behulp van de lier het kanon weer naar de trekker slepen. De trekhaak koppelde dan weer automatisch aan de trekker, waarop weer samen verder kon worden gereden of, indien noodzakelijk, men de procedure kon herhalen.

Omdat het mogelijk was voor de trekhaak om het koppeloog als het ware van de grond "op te pikken" was het voor één persoon ook mogelijk om het geschut aan de trekker te koppelen.

Het geschut is snel uit stelling te halen doordat de trekker niet voor het geschut gemanoeuvreerd hoeft te worden. Het is mogelijk het stuk naar de trekker te slepen.

Cargo
Hiervan is verreweg het grootste aantal geproduceerd in twee versies; met en zonder lier. Grootste verschil ten opzichte van de artillerietrekker was de iets langere laadbak en de dichte achter-(laad)klep. De YA 328 met lier kon, als de achterbumpers werden afgenomen, ingezet worden als trekker ten behoeve van het 25-ponder geschut.

Het model
Dit specifieke model van Robert van Raamsdonk is de cargo versie met lier. Van belang is het te weten dat Robert-Jan’s doelgroep is niet de echte modelbouwers onder ons, maar voor 80 – 90% de mensen die in hun diensttijd dienstplichtig of beroeps gewerkt hebben met de onderwerpen van zijn modellen en graag hun eigen voertuig op de schoorsteenmantel willen hebben staan en kunnen vertellen over hun diensttijd met een voorbeeld!
Deze 328 is zeker niet 100% correct, zoals zo vele modellen op de markt. Als modelbouwers willen we tenslotte altijd wat de verbeteren hebben, niet toch?
In dit speciale geval heeft de keuze om zoveel mogelijk enthousiastelingen te voorzien van een leuk model, maar ook problematiek rondom goedkeuring en het uiteindelijke product af-fabrikant een uiterst belangrijke rol gespeeld in het resultaat.

Deze YA328 is een goed model, maar zeker niet 100% correct. Complete modellen of ze nu van giethars zijn of metaal zijn altijd afhankelijk van de mensen die ze uiteindelijk samenstellen, zo zie je bij dit model dat er kleurverschillen zitten in onderdelen. Overigens zie je dat alleen vanuit specifieke hoeken en lichtval. Laten we eerlijk zijn: in werkelijkheid werd constant onderhoud gepleegd aan de voertuigen en was de verf niet altijd van hetzelfde serienummer, ook de dikte (aantal lagen ) was verschillend op de voertuigen. IIk heb het van nabij meegemaakt dus lekker zo laten, niets mis mee (roest kreeg vrijwel geen kans). De touwbevestigingen van de huif zitten vast aan de huif en niet aan de bevestigingspunten op de auto, logisch want anders kan de huif er niet af. Puristen, haal ze eraf en vervang ze samen met eventueel missende bevestigingspunten op het voertuig.

Het model ziet eruit als af-fabriek, geen verwering etc., zelfs de touwen van de huif zijn dezelfde kleur terwijl ik weet dat ze in mijn tijd met groene blanco behandeld werden. Met andere woorden je kunt, als je dat wilt, helemaal losgaan op de verwering van het voertuig. Alleen dat al zal het model in je vitrine al een blikvanger maken.
Het feit dat het zich hier handelt om een reeds compleet model wil zeker niet zeggen dat je er als modelbouwer niets mee kunt. Integendeel, met lef, moed, beleid en trouw kun je de modellen van Robert-Jan, dus ook deze Dikke DAF verbouwen naar wens door ze voorzichtig uit elkaar te halen/zagen/snijden. Een voorbeeld van zo’n actie heeft u kunnen zien op een foto van de DAF 4442 in MIP-nummer 4 uit 2020. Alles naar eigen wens en kunnen.

De decals voor het model zitten er wel los bij zodat je zelf je eigen versie (of je eigen DAF) kunt maken. Het liefst had ik zelf de artillerietrekker gehad, maar die waren in de minderheid en pasten dus niet in het idee van Robert-Jan. Toch heb ik er twee besteld. Er blijft er één min of meer origineel en krijgt een verweringsbeurt en de tweede wordt een cargo versie met een M55 (vierling mitrailleur .50) opbouw, waarvan ik zeker en verslag zal maken voor de MIP.

Conclusie
Voor mij een model waar ik jaren op gewacht heb, ook al is het niet 100% correct. Het is een prima model zeker voor allen die ooit gewerkt hebben met de Dikke DAF en een mooi model op de schoorsteenmantel willen laten zien. Velen zullen er dus erg blij mee zijn. Voor de “freaks” biedt het model best mogelijkheden voor verbouwingen, hoge huif, ring-affuit en zelfs de crashtender. Buiten dat de UNO witte versie ook werd aangeboden kun je die ook zelf maken van het model.

Slotopmerking:  ik besef terdege dat ik hier een model beschrijf dat niet meer beschikbaar is maar Robert-Jan heeft nog een lange lijst van Landmacht voertuigen die hij wil laten produceren en hoop dat dan zoveel mogelijk mensen ervan kunnen profiteren. Zelf ga ik een poging doen om op 1 van de twee DAF’s een M55 vierling mitrailleur te plaatsen, dat waren voor zover bekend geen artillerietrekkers. Ik heb nog wat liggen van een oude Tamiya halftrack.