Soms wil je je model “verbeteren” door het met uitgeslagen landingskleppen te bouwen. Dit artikel geeft een drietal voorbeelden hoe je dat kunt doen.
Model: Broplan Koolhoven F.K.58 1/72, injectie kit
De F.K.58 heeft landingskleppen die uit de onderkant van de vleugel naar beneden klappen, de bovenkant van de vleugel blijft intact.
De vleugel van een model in een injectie kit is vaak opgebouwd uit twee delen: een boven deel en een onderdeel. Voordat je beide delen op elkaar lijmt, verwijder je de flaps uit het onderste deel van de vleugel met een mes of, wat ook goed werkt, met een paneellijn scriber. Daarna schuur je het lijmvlak ter plaatse van de kleppen zo dun mogelijk af om een scherpe vleugelachterrrand te krijgen.
Snijdt de nieuwe kleppen uit 0.16 mm plaat en detailleer de bovenkant met een vijftal ribben uit hetzelfde materiaal en een "ligger" van een restje dikkere plastic strip. De lijm wel spaarzaam aanbrengen om het dunne plastic niet te beschadigen.
Een opengewerkte tekening van de F.K.58 liet de uitgeslagen positie van de flaps zien; naar schatting met een hoek van 45 graden.
Lijm de kleppen na het schilderen in die positie onder de vleugel. Daarmee is de conversie compleet.
Het F.K.58 model van AZ Models kan op een zelfde wijze aangepast worden.
Model: Decarli Models Fokker F.25 Promotor 1/72, resin model
Bij resin modellen zijn onder- en bovenvleugel in het algemeen één deel, dus kun je niet de vorige manier van constructie gebruiken. Voor de Fokker F.25 Promotor scheid je dan rolroeren en landingskleppen van de vleugel door de paneel lijnen uit te diepen van een sciber of graveerpen. Dat werkt meestal beter dan ze met een mes uit de vleugel te snijden, en zagen is eigenlijk helemaal onmogelijk.
Op de plaats van de kleppen lijm je een stukje plastic plaat gelijk met het bovenvlak van de vleugel, en in dit geval was ook nog een strip aan de onderkant nodig om de correcte koorde van de flap te krijgen, een foutje in de kit.
Daarna schuur je de bovenkant van de vleugel goed glad.
Op de foto van de bovenkant is te zien, dat bij het schuren het materiaal bij de wielkast wel erg dun is geworden; aan de rechterkant is zelfs een gat ontstaan. Versterk in zo’n geval het oppervlak met een laagje dikke secondelijm.
In het F.25 handboek stond een goede tekening van de flaps.
Je kunt ze modelleren van 0,25 mm plastic plaat en een strip van 0,7 x 0,5 mm doorsnede. In dit geval was de vleugel in de kit een beetje asymmetrisch en hadden de kleppen links en rechts een verschillende spanwijdte, dus let daar op en merk de onderdelen.
Lijm stukjes 0,25 mm strip op de plaats van de trek-druk stangetjes en schuur de achterkant in een zo scherp mogelijke rand. Maak ribben van 0,15 mm plastic strip of plaat en lijm die op hun plaats.
De trek-druk stangetjes voor de aansturing van de kleppen kunnen het beste gemaakt worden van messing draad. Je kunt de stukjes draad van 0,35 mm en de langere stang van 0,5 mm diameter met tape op de juiste plaats op een glasplaat vastzetten. De soldeerpunten even aantippen met vloeimiddel (dat vieze S39) en een klein beetje soldeer met een goed hete soldeerbout aanbrengen op die punten, en het zit als een huis. Het eindproduct wel even spoelen in water.
Daarna de kleine stukjes draad een beetje naar opzij buigen, zodat ze op de juiste plaats op de flap terecht komen en op maat afknippen. Even droogpassen met de goede openingshoek (in dit geval 55 graden) om te kijken of het goed werkt.
Na het schilderen kan de flap tegen de ligger gelijmd worden en is de conversie klaar.
Model: Fokker F.XX Zilvermeeuw 1/72, scratchbuild
Het scratchbuild model van de Fokker F.XX had een vleugel die opgebouwd was uit plastic ribben en liggers van metaalbuis. De achterkant van de vleugel was bekleed met dunne plastic plaat met een breedte gelijk aan de koorde van de landingsklep (en het rolroer) en was versterkt met een 3 mm brede strip in de richting van de spanwijdte ter plaatse van de deling tussen de vleugel zelf en de stuurvlakken. Dit liep over de volle lengte van de vleugelachterrand en moest dus met de zaag gescheiden worden van de vleugel om de uitgeslagen kleppen te bouwen.
Je moet dan een schuine zaagsnede maken, wat tamelijk lastig is om dat te doen zonder de huid van klep en roer te beschadigen en toch precies langs die scheidingslijn te zagen. En je moet regelmatig wisselen tussen zagen vanaf de bovenkant en vanaf de onderkant. Om dat makkelijker te maken kan je de scheidingslijn beter eerst in het plastic graveren met een scriber, en dan nog is het vermijden van foutjes vrijwel onmogelijk.
Bij het zagen moet je er in dit geval ook nog op letten dat de hoek waaronder gezaagd wordt varieert van 45 naar 60 graden over de spanwijdte. Daardoor wijkt de snede aan de onderkant van een 1 mm dik stukje plastic 1 tot 2 mm af van de snede bovenop en omdat de strippen op het scheidingsvlak maar 3 mm breed zijn resulteert de kleinste afwijking in het helemaal verdwijnen van die strip. Maar dat is gemakkelijk te repareren door er gewoon nieuwe stukjes strip in te lijmen en die onder de goede hoek af te schuren.
Daarna vul je de voorkant van de flap en rolroer op met Miliput putty. Die tast de dunne plastic plaat niet aan.
De vleugelkant dek je in met 0,25 mm plastic plaat, iets breder dan de overgebleven vleugelkoorde, zodat die over de uitgeslagen klep heen valt. De achterrand van de vleugel sluit je af met een stuk 0,25 mm plaat.
Werk flap en vleugel daarna af met spaarzaam aangebrachte Tamyia putty en door schuren.
Bij de tweede vleugel heb ik een andere techniek toegepast, die wat makkelijker is. Teken van te voren de separatielijn af op de ribben en lijm 4,5 mm brede stukjes strip op die plaats tussen de ribben, waarbij je rekening houdt met de helling van de zaagsnede, zodat er voldoende materiaal na het zagen overblijft.
Als de lijm goed droog is, teken je de scheidingslijn tussen vleugel en stuurvlakken op de strippen en lijm je de huid van de stuurvlakken langs die lijn. Op deze manier is er minder reparatiewerk te verrichten na het zagen, al is het niet helemaal te voorkomen.
Scheid nu de landingsklep van het rolroer en werk de randen af met Vallejo putty, die het plastic niet aantast.
De vleugels kunnen nu volledig ingedekt worden met 0,25 mm dikke plastic plaat, waarbij je de achterrand aan de bovenkant een paar millimeter laat overhangen om een mooie overgang tussen vleugel en stuurvlakken te krijgen.
Maak nu de excentrische scharnieren van 0,5 mm dik plastic en lijm die met dikke secondelijm op de vleugel nadat die geschilderd is en de decals aangebracht zijn.
Lijm eerst de twee buitenste, waarbij je de flap droog past om de goede uitslag en plaats te krijgen. Het middelste scharnier plaats je daarna zo dat de goede passing krijgt. Lijm daarna de flaps aan de scharnieren met een druppeltje dikke secondelijm, dat je aanbrengt met een metaaldraadje. 30 graden is een redelijke uitslag.
Tenslotte maak je de trek-duw stangetjes voor de klepbediening van 0,4 mm messing draad en rond geschuurde stukjes 1 mm plastic als vloeistukken en de landingskleppen zijn klaar.
