Regioavond Zuid-Holland juli 2016
Deze keer waren er 37 bezoekers en een flink gevulde modellentafel. Ook was er weer een stukje presentatie van de regiotafel voor de ESM te zien, maar de inhoud daarvan moeten we nog even geheimhouden.
Twee schepen deze keer: de Richelieu en de Suvorov in aanbouw, één van de slachtoffers van de zeeslag bij Tsushima. Een diorama was ook deze keer uit Frankrijk in 1940. Voertuigen waren er uiteraard ook: een T-55 in Iraakse kleuren, een Sherman en een halftrack in een bijzonder kleurenschema en als laatste oorlogsvoertuigen twee Duitse pantservoertuigen. Civiele auto's waren er deze keer niet veel: alleen een Lincoln Roadster, een Citroen Mehari en een zeer glimmende truck met oplegger.
Zoals gebruikelijk weer een ruime sortering vliegtuigen van allerlei pluimage, de meeste in schaal 1:72. In willekeurige volgorde twee blusvliegtuigen (een B-17 en een F7F Tigercat), een Boulton-Paul Defiant en een Dewoitine HD780, beide 1:48, nog drie ongeschilderde Matchboxen (een Me-110, een Swordfish en een Hellcat), een Kawanishi Rex, een Franse P-47, een Supermarine Seafang, een F4U Corsair, een C-47 met invasiestrepen, twee FK-58s met twee verschillende motoren en tenslotte, klein maar dapper, de Scheldemusch in aanbouw.
Huub van Dijk gaf een interessante kijk achter de schermen bij het jureren van modellen. Er blijkt behoorlijk nagedacht te worden over een systematische en objectieve beoordeling, al blijft de menselijke factor altijd aanwezig. Uit de vragen en discussie bleek wel dat het onderwerp bij veel modelbouwers leeft, ook als ze niet aan wedstrijden meedoen.
Dick Boogaard
Het fotoverslag begint traditioneel bij de bar. Stephen de Ruijter had zijn Italeri 1/72 Douglas C-47 afgerond. We hadden het model in februari al in egaal groen gezien. Het was een flinke klus geweest om de invasiestrepen er goed op krijgen, zeker die op de rompachterkant. Alles bij elkaar was het een complex project geweest.
Rob Hamann had twee exemplaren van de Koolhoven FK.58 meegenomen. Het afgebouwde model was de Broplan 1/72 FK.58 met Gnome & Rhone motor met Franse kentekens, dat hij de vorige keer al had laten zien bij de overzichtstentoonstelling van zijn Koolhoven-modellen. Nieuw was de Azur 1/72 Koolhoven FK.58 met Hispano-Suiza motor, het prototype PH-AVA, nog in aanbouw. Met name de decals waren lastig omdat deze, bij gebruik van te weinig water zoals Rob had gedaan, meteen aan het model blijven zitten, maar dan op de verkeerde plaats. Rob heeft dat opgelost door dan maar nieuwe decals te printen. De kleuren van de PH-AVA zijn gebaseerd op een fabrieksmodel van Koolhoven, daarover aan het einde van dit verslag een speciale bijlage. Als laatste liet Rob zijn scratch-built 1/72 Scheldemusch zien. De romp, motor en vleugels waren al klaar, blijft over de complexe staartconstructie en het landingsgestel. Het modelletje was kleiner dan het papiertje met de gegevens over het model!
Dick Boogaard had twee modellen meegenomen. De AZ Models 1/72 Supermarine Seafang liet de uiterste ontwikkeling van de Spitfire zien, maar het was misschien wel "a Spitfire too far". Dick had de mooie Revell P-47M met Franse decals gebouwd.
Thijs de Ruijter was weer een aantal stappen verder met zijn Revell 1/72 F4U-1A Corsair, die we in februari al gespoten hadden gezien. Thijs heeft voor de decals van VF-17 gekozen, het beroemde 'Jolly Rogers' squadron. De kleine vlag met het doodshoofd is op de motor te zien. Dit model wordt besproken in MIP #2 van 2016.
Leo Ripken bouwt in hoog tempo verder aan zijn collectie ongeschilderde 1/72 Matchboxmodellen. Deze keer kon hij drie nieuwe aanwinsten laten zien: de Grumman F6F-3 Hellcat, de Messerschmitt Bf-110 (let op de fraaie blauwe wielen) met decals van de Me 410, en als laatste de Fairey Swordfish Mk II.
Patrick Verschut had zijn Eagles Talon 1/72 Kawanishi N1K1 Rex afgebouwd. We hadden het model al twee maal in aanbouw mogen bekijken, altijd interessant bij een vacform. Na twee mislukte vacform kits had hij nu de strijd gewonnen. Patrick vertelde er bij dat het toestel niet op de juiste wijze in de transportkar stond, dat kwam omdat hij vergeten was lood in de neus van de drijver te plaatsen. Maar dat probleem kon nog opgelost worden.
Rody Verkruissen had de Matchbox 1/72 B-17 als waterbommenwerper van Aero Union gebouwd.
Frans Verkruissen liet ook een waterbommenwerper zien: de Monogram 1/72 F7F Tigercat in de kleuren van Sis-Q Flying Service, waaraan een buiktank was toegevoegd. De witte verf was door de jaren helaas wel wat vergeeld.
Frits Krieg had van het kleine Frans merk Signifer de 1/48 Dewoitine HD780 gebouwd, een resin model met vacform canopy. De echte was een afgeleide van de Dewoitine D520, maar het enige prototype heeft nooit gevlogen omdat de buren onverwacht op bezoek kwamen. Frits had ook de splinternieuwe Airfix 1/48 Boulton Paul Defiant gebouwd.
Chris van Ravesteijn was al een eind op weg met de bouw van zijn kleine OzMods 1/144 F9F Panther. Dit spuitgietmodelletje is van nette kwaliteit.
Rob van Basten was bezig de Eastern Express (later Zvezda) 1/350 Knyaz Suvorov te bouwen. Dit Russische slagschip werd in 1904 opgeleverd, maar een jaar later werd het al gezonken door de Japanners tijdens de slag bij Tsushima. Twintig gewonde officieren werden halverwege de slag van boord gehaald, de overige 928 bemanningsleden kwamen om het leven toen het schip door torpedo's gezonken werd.
Carel Lichtveld was zelf niet aanwezig, maar zijn Heller 1/400 Richelieu stond er wel. Omdat een compleet schip zo groot is, laat een detailfoto beter zien hoeveel details het model heeft.
Rob van Basten toonde zijn 30 jaar geleden gebouwde Matchbox/AMT White Road Boss, waar hij recentelijk een Revell 1/24 tank trailer aan toegevoegd heeft, nadat hij was 'gevallen' voor de fraaie chroomkleur van de tank. Hij had de kit recht uit de doos gebouwd. Verschillende bezoekers vroegen hem hoe hij die chroomkleur had aangebracht op de kit. Daar had hij een simpel antwoord op: "Gewoon losknippen van het gietraam en de onderdelen in elkaar zetten."
Wim Hoogendoorn had de splinternieuwe Heller 1/24 Citroen Mehari gebouwd. Maar hij moest wel even ventileren over het model: hoewel het een model van nieuwe tooling is, klopt er zo ongeveer niets aan het model. De verhoudingen zijn niet goed, de passing is erg slecht en de decals reageren niet op Micro Sol. Hij vond het model de kwaliteit hebben van de jaren zeventig. Van die problemen is voor de gemiddelde toeschouwer echter niets meer te zien. En laten we niet vergeten dat Heller met zijn zoveelste faillissement bezig is, wat niet altijd de beste producten oplevert.
Frans Verkruissen bouwt niet alleen 1/32 modellen, maar ook een maat groter, zoals deze MPC 1/24 Lincoln Roadster uit 1927. De Flathead V-8 bleef verborgen onder de motorkap.
Jan Edelenbos toonde een tweede 1/35 'Blitzkrieg in France' diorama. Het eerste diorama, dat we in juni zagen, was opgebouwd rondom de Trumpeter Hotchkiss 35/38. Dit tweede diorama had de Trumpeter PzKpfw 38(t) Ausf. E/F als middelpunt, aangevuld met een groep Franse militairen. De tank zelf had Jan in mei al laten zien.
Rob van Basten had behalve een schip en een vrachtwagen ook twee pantserwagens meegenomen: de Tamiya 1/35 Schwerer Panzerspähwagen SdKfz 232 van rond 1939/1940 met prominente antennes, en de Otaki 1/35 Schwerer Panzerspähwagen SdKfz 234/2 uit 1943/44.
Johan Bijl toonde zijn Tamiya 1/35 T-55 Enigma. In de Golfoorlog van 1991 gebruikte het Iraakse leger een verbeterde variant van de oude T-55, met extra pantserplaten (blokken bijna) aan de toren en voorkant. Bij gebrek aan een officiële benaming werd het apparaat Enigma ('Raadsel') genoemd door de coalitietroepen.
Ted Spinders toonde drie wargame modellen. De Games Workshop 28 mm High Elf Loremaster had hij gebouwd om de Citadel 'Waystone paint' te testen. Als je die van onder naar boven aanbracht op een detail, gaf dan een robijn-achtig effect met een mooie glinstering. De Warlord 28mm M4A3 Sherman tank en de Bolt Action 28 mm M3A1 Halftrack had Ted gebouwd om Vallejo 'Mud Effect' verwerings/modderpoeder te proberen (het flesje staat op de achtergrond). De tank was massief resin, de halftrack echter een gewone kit.
Huub van Dijk gaf een presentatie over het jureren van modellen. Het publiek luisterde aandachtig en had goede vragen. Het was erg nuttig om het jureren eens van de kant van de jury te bekijken.
Zoals gebruikelijk was er weer handel van leden en Ted's RC Shop en ROBI Modelbouw. Het biljart was vol, en enkele tafeltjes werden ook gebruikt om de waren tentoon te stellen.
Tekst: Rob de Bie & Patrick Verschut / Foto's: Rody Verkruissen
Bijlage: Een bijzondere gast in april en mei 2011
(Dit verslag lag al jaren op de plank. Aangezien Rob Hamann de kleuren van zijn FK.58 baseert op onderstaande informatie, was dit een mooie gelegenheid om het verslag alsnog te publiceren.)
Tijdens de regioavonden van april en mei 2011 hadden we een bijzondere gast. Regiocoördinator Chris van Ravesteijn was in contact gekomen met de heer John Vermeulen, toen 94 jaar jong, en de stiefzoon van Frits Koolhoven. De heer Vermeulen had vier originele Koolhoven fabrieksmodellen in zijn bezit, ongeveer 75 jaar oud, die enige restauratie nodig hadden. Om deze reden kwam hij zijn modellen laten zien.
Bij het eerste bezoek stond ik bijna met mijn mond vol tanden: ik had een paar dagen daarvoor de biografie van Frits Koolhoven gelezen ('Vergeten Legende : Frits Koolhoven 1886 - 1946' van Sytze van der Zee). Ik kon daardoor allerlei anecdotes uit het boek reproduceren, en de heer Vermeulen vulde ze met veel enthousiasme aan. Dat maak je niet elke dag mee, 75 jaar oude historie met een getuige in levende lijve bespreken! Ook Ruud van Zoomeren had zijn Koolhoven-kennis paraat en wist allerlei vragen te bedenken, die met plezier beantwoord werden, voor zover mogelijk dan.
De heer Vermeulen had als jongeman vanaf 1936 in de fabriek van zijn stiefvader gewerkt, op kantoor. Rond 1938 nam hij dienst bij de LVA, en in de meidagen van 1940 vloog hij als schutter/waarnemer op de Fokker C.X. Na de oorlog nam hij weer dienst bij de luchtmacht. Begin jaren zestig was hij commandant van 1GGW (Nike Hercules) in Handorf, in de rang van luitenant-kolonel. Hij eindigde zijn carrière als commandant luchtverdediging van Noord-Duitsland, met de rang van commodore. Hij was nog heel vitaal, zijn geheugen liet hem niet in de steek, en hij reed nog auto. Hij vatte het als volgt samen: "Ik heb een schitterend leven gehad!"
Helaas is de heer Vermeulen op 8 januari 2012 na een kort ziektebed overleden.
De modellen
Tijdens het eerste bezoek had de heer Vermeulen fabrieksmodellen van de FK-51 en FK-52 meegenomen. De roundels van deze modellen leken van geschilderd papier, en deze waren deels vergaan en verdwenen. Bij het tweede bezoek bracht de heer Vermeulen fabrieksmodellen van de FK-56 en de FK-58 mee. Deze twee modellen hadden de tand des tijds redelijk goed doorstaan, en hadden geen schade die gerepareerd moest worden. Gelukkig was was ik deze keer voorbereid, en had camera en statief meegenomen, om deze historische modellen te vereeuwigen.
Luuk Boermans werd bereid gevonden om daar (voorzichtig) restauratiewerk aan te doen. Luuk meldde later: "Het blijft lastig om binnen het origineel te blijven, maar ik heb er met wat jongens over gesproken, en als je iets toevoegt wat er af kan is het niet zo'n probleem (bijvoorbeeld staartwiel, bedrading, transfers). Ik wil ook een certificaat maken met de aanpassingen op de modellen." Luuk meldde ook dat de kleuren op de Koolhoven modellen exact dezelfde waren als op een stuk linnen van een Fokker C.X. Het FK-52 model miste zijn staartwiel. Ik heb een prototype van plastic gemaakt, maar helaas is het niet meer gekomen tot een proefpassing.
Het FK-56 model
Volgens Ruud van Zoomeren was dit model naar het prototype, en niet de productieversie. Het model had een ophanghaakje in de cockpit geschroefd. Achter de motorkap was moeilijk leesbaar 'KOOLHOVEN' geschilderd, net als bij het origineel. De schaal hebben we niet bepaald, maar ik schat dat de modellen rond de 1 op 25 tot 1 op 30 waren.
Met een Amerikaans Federal Standard FS 595B fandeck heb ik geprobeerd de kleuren vast te leggen. De bovenkant leek het meest op een kleur tussen FS 24052 (niet bruin genoeg) en FS 24084 (is te zwart). De onderkant was niet te vinden in de FS 595B, maar zat wel halverwege de Flexa kleuren R0.30.40 en R0.40.30. De FS nummers die ik genoteerd heb lijken echter helemaal niet op de FS nummers in het 'Camouflage & Kentekens' boek.
Het FK-58 model
Het model heeft de Hispano-Suiza 1080 pk motor, te herkennen aan de oliekoeler onder de motorgondel. Het model lijkt het meest op het tweede prototype, de PH-AVA. Het eerste prototype, de PH-ATO, was in Franse camouflagekleuren gespoten. Het model heeft echter wel de uitlaatpositie van de PH-ATO.
In het FS 595B fandeck was de blauwe kleur het meest in de buurt van FS 35177, FS 35109 is te donker en FS 35190 veel te licht. De enige metallic zilverkleur in de FS 595B fandeck, FS 17178, was een redelijk goede benadering.
Links
'CRASH Luchtoorlog- en Verzetsmuseum 40-45 ontvangt de Meivliegers' waaronder de heer Vermeulen
'Onderwerp: De Meivliegers - docu over de vliegers in mei 1940' met ook nieuws over de uitvaartdienst van de heer Vermeulen
'Na negen jaar noeste arbeid een Koolhoven in het MLM'
'Glunderen om hereniging met Koolhoventweedekker'
Tekst en foto's: Rob de Bie