Op de Euro Scale Modeling van 2016 presenteerde de regio Zuid-Holland de complete geschiedenis van het merk Matchbox, met alle dozen en veel modellen. In dit verslag kijken we terug op deze stand. Omdat het zo'n groot project was voor de club kijken we ook naar de ontstaansgeschiedenis.
Opmerking: de IPMS website laat de foto's verkleind zien. Als je de pagina vergroot tot 130% zie je de foto's in volle resolutie. Gebruik hiervoor bijvoorbeeld de toetscombinatie Ctrl en +
Het idee ontstaat - 2014
Tijdens de regioavond van de regio Zuid-Holland in juni 2014 gaf Reinhold Bogaard een presentatie getiteld 'Matchbox - opkomst en ondergang'. Reinhold is een verzamelaar van het merk Matchbox en heeft alle dozen. Hij heeft ook een grote website over het onderwerp gebouwd. Ter ondersteuning van de presentatie had Reinhold samen met Leo Ripken een grote tafel vol met Matchbox dozen en modellen opgebouwd.
De Matchbox display zag er zo geweldig uit dat het idee ontstond om in de toekomst een regiotafel op de ESM rondom dit thema te organiseren. Het was een unieke mogelijkheid: we hadden een complete dozenverzameling, we hadden een flink aantal modellen in de typische Matchbox kleuren, het is een merk met een overzichtelijke geschiedenis, en het is een merk dat bij heel veel modelbouwers nostalgische gevoelens opwerkt. We zouden een display kunnen neerzetten zoals nog niet eerder vertoond was op een ESM: de geschiedenis van een merk in dozen, modellen en catalogi. Het zou daarmee een heel mooie bijdrage kunnen worden aan het jaarlijkse ESM-feest.
Plannen worden gesmeed - 2015
Na de presentatie zijn Rob de Bie, Reinhold Bogaard en Leo Ripken aan de slag gegaan om het idee uit te werken. Gezien de vrijwel complete verzameling van Reinhold ontstond al snel het plan om de gehele geschiedenis van Matchbox te laten zien. Matchbox had ongeveer 200 modellen uitgebracht, en dat aantal dozen was nog net behapbaar. De dozententoonstelling zou ondersteund wordem door veel gebouwde modellen, zowel ongeschilderd in typische meerkleurig plastic, als geschilderd. Rob de Bie is gaan tekenen om te zien hoe daarvan een stand te maken was. Met name de dozen-tentoonstelling is in veel concepten en varianten bestudeerd, zo'n twintig stuks, en enkele prototypes gebouwd. Het was niet eenvoudig om een concept te vinden dat zo laag mogelijke kosten had, snel op te bouwen zou zijn, niet om zou kunnen vallen en ook vervoerbaar was. Helaas moesten er ook zaken geschrapt worden, zoals een paneel met alle catalogi, omdat het anders te groot en kostbaar zou worden. De ESM-organisatie zat met ruimtegebrek en kon niet verder gaan dan 10 meter in plaats van de gebruikelijke 8 meter voor elke regio.
Het resultaat van de conceptstudie was een stand bestaande uit tien zwarte foamboard panelen van elk 1 meter breed en 1,40 meter hoog, met op elk paneel een complete 'range' of meerdere 'ranges'. Een proefpaneel werd gebouwd en dat liet zien dat het smaakvol oogde: de box art stak mooi af tegen de zwarte achtergrond. We zagen wel dat de stand veel meer werk zou worden dan een 'gewone' regiotafel, en een behoorlijke logistieke operatie zou worden. We besloten daarom om deze stand niet voor de ESM van 2015 te plannen, maar een jaar later zodat we meer tijd hadden voor de voorbereidingen. Dat is een verstandige keuze gebleken.
Tijdens de ESM van 2015 werden de mogelijkheden in de zalen van het NBC bekeken. Het bleek geen eenvoudige opgave om een goede plek te vinden voor een stand van 10 meter lang tegen de wanden van de twee zalen. Er bleek maar één mogelijkheid te zijn: de stand moest in een hoek geplaatst worden, en wel links na de ingang van de Grand Hall. Met wat moeite werd de organisatie overtuigd om deze plek te reserveren voor onze stand. De handelaren die daar gewoonlijk staan kregen eenmalig een andere plaats.
De laatste horde waren de financiën. Er werd een begroting opgesteld, en de verwachte materiaalkosten waren maar liefst 493 euro. De helft hiervan werd in de clubkas gevonden, de rest werd door de clubleden bijgelegd. Hierbij waren twee grote donaties van twee leden die iets te vieren hadden. Nogmaals dank aan alle regioleden!
De voorbereidingen - 2016
Toen het plan rond was is Rob de Bie de panelen gaan bouwen. Op elk foamboard-paneel moesten op exacte afstanden plastic hoekprofielen gelijmd worden, zodat de dozen er tussen geklemd konden worden. Hiervoor zijn een tiental MDF planken gezaagd bij de lokale houtwinkel om te dienen als afstandsmallen. Aan de achterkant van elk paneel werden schuimbalken gelijmd voor de stevigheid en om de panelen aan elkaar te koppelen. Inclusief droogtijd van de lijm was elk paneel zo'n 6 uur werk. Elke regioavond van 2016 werd er weer een paneel opgeleverd, dat meteen getest werd met de dozen die Reinhold Bogaard meenam. Reinhold had hiervoor de beste dozen uit zijn verzameling geselecteerd. De regioleden konden zo ook de vorderingen zien, en de dozen aanwijzen die ze zelf gebouwd hadden. De panelen bleken nauwelijks vervoerbaar te zijn: een plaat van 1,00 x 1,40 meter was slechts met de grootste moeite in een middenklasser sedan te proppen. Ook kwam de productie van de vele bordjes op gang, die merendeels gemaakt zijn door Patrick Verschut. Ze waren allemaal in het lettertype dat Matchbox gebruikte op zijn dozen.
Ondertussen was Leo Ripken bezig om zo veel mogelijk ongeschilderde Matchbox modellen te bouwen. Da's geen eenvoudige opgave, aangezien er geen plamuur gebruikt mag worden, en ook lijmvlekken taboe zijn. Op de regioavond van juli 2017 heeft Leo een voorproefje gegeven van de modellenshow door de modellen van de Purple Range op een zwarte ondergrond neer te zetten, zodat de bonte kleuren mooi uitkwamen. Leo heeft ook een inventarisatie gemaakt van alle leden die gebouwde Matchbox hadden, zodat we zo veel mogelijk modellen konden laten zien.
De dag voor de ESM
Op de vrijdag voor de ESM hebben we alle panelen opgebouwd in Voorburg. Hiervoor moest Reinhold Bogaard twee maal op neer rijden om de vele kratten met dozen te halen. Met een ploeg van zes personen zijn de panelen voorzien van dozen. Als extra zekerheid werd ook dunne visdraad over de dozen gespannen, en dat was behoorlijk wat werk. We wilden voorkomen dat dozen uit de panelen zouden kunnen vallen, op de gebouwde modellen. Alle dozen waren namelijk gevuld met onderdelen, aangezien het logistiek een nachtmerrie zou zijn om de inhoud van 200 dozen ergens op te slaan. Een andere reden was de vrees voor 'winkelende' bezoekers, die mogelijk een doos uit de display zou willen halen om beter te bekijken, of te kopen. Die vrees bleek achteraf gezien onterecht.
Toen de panelen opgebouwd waren konden we rond etenstijd naar Nieuwegein rijden met twee speciaal georganiseerde auto's die groot genoeg waren voor de panelen. Daarna kon de opbouwploeg aan de gang om de panelen op de tafels tegen de houten steunen te schroeven en aan elkaar te koppelen voor een naadloze wand. Dat ging gelukkig helemaal volgens plan, want tijd voor veranderingen hadden we niet meer.
De ESM 2016
Op de zaterdagochtend had Leo Ripken van 09:00 tot 10:00 de tijd om al zijn modellen mooi neer te zetten, en natuurlijk ook de modellen van de andere leden van Zuid-Holland. En toen zag de stand er zo uit, net voor de opening om 10:00. Het was precies zoals we het bedoeld hadden, en we waren nu al tevreden met het resultaat.
We maken snel een wandeling langs de dozen voordat de bezoekers binnen komen. De dozen zijn gegroepeerd volgens het 'range' systeem van Matchbox zelf. De vijf panelen links van het informatiebord in de hoek lieten de vijf ranges met vliegtuigmodellen zien, wat het grootste deel van de collectie beslaat. Rechts van het informatiebord staan de ranges met tanks, soldaten, motoren, auto's en schepen.
We maken een zelfde wandeling langs alle tentoongestelde modellen. We hebben geprobeerd om per range ongeschilderde dan wel geschilderde modellen neer te zetten, maar dat zal alleen de oplettende bezoeker gezien hebben. De 1/76 tankmodelletjes waren allemaal van Erik Keizer van de IPMS regio Zuid.
De respons
De reacties van bezoekers van de stand waren erg leuk. Sommige liepen naar de stand met een 'waaah..' uitdrukking op hun gezicht, een feest van herkenning van de kits die ze vroeger gebouwd hadden. Vrijwel iedereen ging ook de dozen aanwijzen die hij zelf gebouwd had, een reactie die we eerder al op de regioavonden gezien hadden. De drie initiatiefnemers hebben ook zo veel mogelijk tekst en uitleg gegeven aan de bezoekers. Een aantal modelbouwer-verzamelaars konden de stand extra waarderen, en stonden zichtbaar te genieten. Ook leuk was de reactie van één van de mensen van Revell GmbH, die het concept van meerkleurige modellen zag en het nog eens onder de aandacht van de directie zou brengen.
Tevredenheid
Organisatoren Leo Ripken, Rob de Bie en Reinhold Bogaard (van links naar rechts) kijken met grote tevredenheid terug op de Matchbox stand. Alles verliep volgens planning, zonder stress, met dank aan veel vooruit denken en de lange aanlooptijd. Maar dit jaar doen deze drie het even rustig aan, en mogen andere clubleden iets moois maken. Aan de regiotafel voor de ESM 2017 in Houten wordt momenteel hard gewerkt, en de hoop is om opnieuw met een verrassende stand te komen.
Dank aan de volgende clubleden voor de hulp bij de opbouw en het transport: Patrick Verschut, Jan de Wit, Benno Groot Wassink, Wim Klerk, Kees Onderwater en Annamarie Jongbloed.
Tekst: Rob de Bie / Foto's: Rob de Bie en Chris van Ravesteijn