Over de FALKLAND OORLOG
door Henk de Jong
In 2022 is het 40 jaar geleden dat de Falklandoorlog plaats vond. Een beetje historische achtergrond: De Falkland eilanden is een eilandengroepje in het zuiden van de Atlantische Oceaan, op ongeveer 550 km. afstand van de Argentijnse kust. De eilanden zijn tussen 1504 en 1764 een aantal malen ‘ontdekt’ door Europese schepen. In 1764 stichten de Fransen op Oost Falkland (door hen Iles Malouines genoemd, ofwel eilanden van St. Malo) een marinebasis, een jaar later stichten de Britten op West Falkland een nederzetting, terwijl ze niets wisten van de Franse aanwezigheid. Weer een jaar later verkochten de Fransen de eilanden aan de Spanjaarden, die in 1770 de Britten de oorlog verklaarden. Bij de vredesonderhandeling in 1771 werd afgesproken dat Oost Falkland Spaans bleef, en West Falkland Brits. De eilanden waren echter nauwelijks bewoond. In 1820 stichtten de Argentijnen, die inmiddels hun onafhankelijkheid van Spanje hadden bevochten, nederzettingen op de eilanden. Maar in 1833 bezetten de Britten de eilanden opnieuw en maakten ze in 1849 tot kroonkolonie. De bewoners stammen grotendeels af van Britse kolonisten en willen Brits blijven.
Echter, in de jaren ’60 was er een sterke stroming binnen het Britse ministerie van Buitenlandse Zaken, die van de eilanden af wilde. En bezoekende Britse politici lieten daarvan ook wel iets doorschemeren aan Argentijnse politici. Toen dan ook in 1982 de Argentijnse junta, die last hadden van toenemende binnenlandse onvrede, de eilanden wilden bezetten gingen ze er eigenlijk van uit dat ze dat risicoloos konden doen.
Argentinië viel op 2 april 1982 de eilanden binnen en bezetten ze. Hierop stuurde het Verenigd Koninkrijk een speciale task force naar de eilanden om ze op de Argentijnen te heroveren. De Royal Air Force begon met operaties met lange vluchten vanaf het eiland Ascension, midden in de Atlantische oceaan maar nog meer dan 6000 km van de Falkland eilanden af. Ook de voorbereidingen voor de terugherovering begonnen met de Royal Navy en Army. In juni 1982 landden Britse troepen op de Falklandeilanden. De Britten wisten de eilanden te heroveren en de oorlog duurde tot 20 juni 1982.
De Argentijnen waren erg verbaasd dat de Britten onder leiding van Margaret Thatcher zo snel een strijdmacht op de been brachten. Maar ja, Thatcher lag als premier ook steeds meer onder vuur, en haar kwam zo’n oorlog wel goed uit…. Ze werd in 1983 dan ook prompt her verkozen. Dit in contrast met de Argentijnse junta, die af moest treden. De Argentijnse dichter Jorge Luis Borges heeft naderhand het conflict bestempeld als ‘de ruzie tussen twee kaalkoppen over een kam’, wat hem overigens erg kwalijk is genomen.
Los van de moraliteit van de politici is het duidelijk dat de militairen van beide kanten dapper en met grote inzet hebben gevochten. Er zijn 236 Britten en 655 Argentijnen gesneuveld. En de impact op de bewoners was ook erg groot. Verder zijn de gevolgen van de oorlog nog steeds aanwezig in de vorm van duizenden landmijnen die nog steeds op diverse stranden liggen. Die stranden zijn alleen begaanbaar voor pinguins, die te licht zijn om de mijnen af te laten gaan!
REFERENTIES:
IPMS leden kunnen nog het artikel nalezen in de MIP in de serie "Luchtmacht in Plastic" en wel MIP 2018-3 over de Argentijnse luchtstrijdkrachten.
EXTERNE WEBSITES MET MEER INFO:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Falklandoorlog
http://www.naval-history.net/NAVAL1982FALKLANDS.htm
dit artikel werd gepubliceerd 25 januari 2022