Rapier afweerraket systeem
door Henk Hirs
Het Rapier systeem is een Britse luchtdoelraket ontwikkeld voor het Britse leger en de Royal Air Force. Het kwam in dienst in 1971 en verving uiteindelijk alle andere luchtafweerwapens in dienst van het leger; luchtafweerkanonnen voor doelen op lage hoogte en de Engelse Electric Thunderbird luchtdoelraket die wordt gebruikt tegen doelen op grotere afstand en op grotere hoogte. Toen de verwachte luchtdreiging verschoof van strategische missies op middelhoge hoogte naar aanvallen op lage hoogte, maakten de snelle reactietijd en hoge manoeuvreerbaarheid van de Rapier het veel beter dan elk van deze wapens, en verving het de meeste van hen in 1977.
De ontwikkeling van de Rapier begon 1961 als een particuliere onderneming bij British Aircraft Corporation, bekend als "Sightline". Het project was bedoeld om supersonische toestellen, op zowel hoge als op lage hoogte bestrijden, waarbij elke poging tot geautomatiseerde geleiding werd vermeden ten gunste van een puur optisch systeem. Het optische systeem zorgde voor een hoge nauwkeurigheid, dus het werd ontwikkeld met de bedoeling om het doelwit rechtstreeks te raken, de omvang van de springkop die nodig is om een treffer te garanderen, te verkleinen en de noodzaak voor een naderingszekering te elimineren. BAC grapte dat het systeem een "hit-ile" was, in tegenstelling tot een "miss-ile".
In 1982 werd de Rapier ingezet tijdens de Falkland oorlog toen T Battery van het 12e Regiment Royal Artillery uit Kirton in Lindsey zich bij de 3 Commando Brigade voegde als onderdeel van de Falkland Task Force en op 21 mei landde in San Carlos. Het 63 Squadron RAF Regiment uit Gütersloh, Duitsland werd onmiddellijk na aankomst toegevoegd aan de 5e brigade en ingezet in San Carlos. De zusterbatterij van T Battery, 9 Battery werd pas na het einde van het conflict op de eilanden ingezet.
Er waren veel problemen door de locaties waardoor Rapier niet efficiënt kon werken, wat ertoe leidde dat het niet bijzonder effectief was in termen van 'kills', maar zijn aanwezigheid werkte als een afschrikmiddel. Vanuit technisch oogpunt was de fragiele aard van de FSA-draagraketten goed bekend vóór het conflict, verergerd door het zinken van de MV Atlantic Conveyor met bijna alle Rapier-reserveonderdelen van de taskforce aan boord. Door de storingen geplaagde van Rapier eenheid 32 Alpha bij Fitzroy was een (van de vele) factoren die bijdroegen aan de bombardementen op de RFA Sir Galahad.
De eerste rapporten na de oorlog waren erg gunstig, die wezen op 14 neergeschoten vliegtuigen en 6 waarschijnlijk door de Rapier. Latere analyses waren minder rooskleurig, die aangaven dat er maar vier vijandelijke vliegtuigen waren neergehaald Slechts één Argentijns vliegtuig, een Dagger A van FAA Grupo 6, kan worden bevestigd als een Rapier-kill, toen het vliegtuig van Lt Bernhardt op 29 mei 1982 werd vernietigd. De andere drie, een A-4B Skyhawk van FAA Grupo 5 op 23 mei en twee A-4C Skyhawks van FAA Grupo 4 op 24 mei en 25 mei 1982, werden door diverse systemen en wapens van de luchtverdediging van San Carlos neergehaald, van Sea Wolf, Sea Cat, Blowpipe en handvuurwapens en de rapier van T Battery.
Er zouden dus slechts vijf Argentijnse vliegtuigen mogelijk door de Rapier zijn neergeschoten maar er was slechts één daarvan zeker, met twee waarschijnlijk. Nader onderzoek bevestigde dat Defensie, hoe onbewust ook, de capaciteiten van Rapier had overdreven, werd als politiek dynamiet beschouwd. Er werd opgemerkt dat als deze beoordeling publiekelijk bekend zou worden, dit 'ernstige nadelige gevolgen zou kunnen hebben voor de verkoopvooruitzichten' voor Rapier, die de belangrijkste inkomstenbron was voor BAe's Dynamic Group.
De belangrijkste problemen waren een gebrek aan bereik en de beslissing om een naderingsontsteker weg te laten, een eigenschap die de operator vereiste om het doelvliegtuig rechtstreeks met de raket te raken. Rapier had ook problemen met het IFF-systeem en had last van interferentie van de radarsystemen van de schepen.
Het originele Rapier systeem bestond uit een affuit op wielen met vier raketten, een optische volgeenheid, een generator en een trailer met onderdelen. Het affuit bestaat uit een grote cilindrische eenheid met aan elke kant twee raketten, de bewakingsradarschotel en het "Identification Friend or Foe" (IFF) -systeem onder een koepel bovenop, de geleidingscomputer en radarelektronica aan de onderkant, en een prominente parabolische antenne voor het verzenden van geleidingscommando's naar de raketten aan de voorzijde.
HET MODELLETJE
Deze Rapier is in 1/72 dus erg groot wordt het allemaal niet. De bouwdoos is van GRAN, kit 672320 en uitgebracht in 2017.
De beschrijving niet altijd even duidelijk waar iets moet komen dus het is ook nog zoeken naar goede foto’s.
En met de kleine onderdeeltjes is het nog een gepriegel om het allemaal strak en recht te krijgen.
Het is dus zaak om na iedere stap het geheel goed te laten drogen. Dus ondanks dat het maar een kleine kit is, is de bouw wel wat langer.
De hoofdonderdelen gaan nog snel in elkaar maar dan komen de lanceerrekken aan de beurt. Je zou kunnen zeggen dat hier wellicht wel voor wat minder onderdelen gekozen had kunnen worden want dit is echt een geduld werkje om deze goed en strak te krijgen. En als de raket erop licht zie je er gelijk niets van. Maar ik weet dat het er allemaal zit.
Ik heb de lanceermodule zo gebouwd dat hij nog wordt opgebouwd. Dus wel op de steunen maar de wielen er nog aan. Deze werden ook verwijderd als de inrichting op zijn plaats stond.
Het kleuren schema heeft twee kleuren, Army green als basis en met een kwastje is het zwart er op geschilderd.
Er zijn kleine decaltjes in de kit aanwezig maar op foto’s van de Rapier in de Falklands waren de raketten helemaal zwart dus die heb ik gemakshalve weggelaten.
Na het schilderen heb ik het geheel nog in de future gespoten en weathering aangebracht. Toen het geheel afgelakt met Vallejo zijdemat lak.
En dan staat daar een Rapier lanceer installatie. Nu nog een 1/72 landrover zien te vinden.
dit artikel werd gepubliceerd op de IPMS website 28 januari 2022