English readers can read the translated interesting article here....
Dit artikel bevat extra informatie bij het gelijknamige artikel in de MIP 5 van 2012.
Auteurs: Almer en Rene / SIG Oost-Europa van IPMS Nederland
Maskirovka, VVS camouflage in de koude oorlog
Zoals in die uitgave van de MIP is beschreven had de Sovjet luchtmacht vanaf 1974 een zeer gedetailleerd voorschrift opgestelld voor de camouflagebeschildering van de vliegtuigen en ook de gebouwen. Op deze webpagina's wordt meer gedetailleerde achtergrondinformatie gegeven.
De theoretische achtergrond ging er van uit dat het onmogelijk is om een vliegtuig d.m.v. een camouflage beschildering vollediig te verbergen. Wel werd het mogelijk geacht om het silhouet te "breken" en zo herkenning te bemoeilijken of de afstand waarop herkenning mogelijk was te verkleinen.
Ook geven we wat meer informatie over hoe de coamouflage gebonden kon zijn aan bepaalde vliegtuigtypen. Daarnaast willen we ook een licht laten schijnen op de afwijkingen in schema's en de alternatieve kleuren die soms gebruikt werden. Dit web artikel bestaat uiit drie onderdelen:
1. Camouflagevoorschrift in hoofdlijnen;
2. Foto's van vliegtuigen en modellen;
3. Vertaling van het camouflagevoorschrift uit 1974.
1. Camouflagevoorschrift in hoofdlijnen
De camouflagebeschildering bestond uit vijf kleuren voor de boven- en zijkanten en twee kleuren voor de onderkant. Eerst wordt de officiële Russische benaming gegeven. Tussen haakjes staat de voor ons meer gangbare benaming van de kleuren. Deze kleuren waren:
- Bruin (chocoladebruin);
- Beschermend (Donkergroen);
- Zand (Aarde bruin, koffie met melk);
- Lichtgroen (Licht olijfgroen);
- Licht zand (Zandgeel).
- Grijsblauw;
- Lichtblauw.
Daarnaast waren er nog kleuren voor radomes, wielvelgen en reparaties. Voor Radomes werd een verftype KO-814 gebruikt. Deze kon verschillende kleuren hebben. Middelgroen is het meest gebruikt op MIG-21 en Sukhoi typen. Op de MIG-23 en MIG-27 kom je ook lichtgrijs, donkergrijs, zwart en wit tegen.
Wielvelgen waren een vrijwel gelijke groene tint, misschien was dit ook een KO-814 lak.
Voor reparaties en tijdelijk bijwerken van de verf werd een heldergroene kleur gebruikt. We hebben de naam van deze kleur (nog) niet kunnen achterhalen. Deze kleur werd en wordt in Rusland voor vrijwel alles gebruikt wat een verfje nodig heeft: bankjes in het park, schuttingen, hekken, datsjas en noem maar op. Voor het gemak noemen we het hier "datsja groen".
De camouflagekleuren moesten worden aangebracht in brede onregelmatige vlekken, niet symetrisch en niet volgens vaste patronen. Ook moesten de kleuren verschillen per vliegtuig, ook binnen een eenheid.
Twee of drie van de kleuren moesten passen in de overheersende achtergrondkleuren. Dan moest er nog een contrasterende kleur worden toegevoegd. Op een toestel in woestijncamouflage kan je dan een zandgele ondergrond zien met zandbruine vlekken en daarbij dan als contrast bijvoorbeeld donkergroen.
2. Voorbeelden
2.1. Su-17
Op deze foto van een Su-17's in de DDR (Brandis, 1991) is heel mooi te zien hoe het patroon volgens voorschrift was toegepast. De vlakken zijn onderling verschillend en er zijn sterk contrasterende kleuren gebruikt. Wel is dit schema van golvende vlekken typisch voor de Su-17. Overigens is goed te zien hoe de kleuren zandbruin en zandgeel op elkaar gaan lijken als de verf verweerd. Het nummer "49" is aangebracht op een heldergroen vlak. (Copyright Ronald Kamphuis)
Als een toestel langere tijd in dienst is verslijt de verf sterk. Het camouflage voorschrift stelt dan voor om het toestel alleen daar te herschilderren waar dit nodig is. Op één toestel kan je daarom allerlei tinten van dezelfde kleuren tegnkomen en zelfs helemaal afwijkende kleuren. Een kleur die vaak voorkwam bij het herstellen van beschadigd of sterk verweerde verf was een heldergroene kleur. Hier noemen we die voor het gemak "datsja groen". Dit is geen officiële benaming, maar we hebben nog geen juiste benaming kunnen achterhalen.
Waar dit bijschilderen toe kan leiden is op de onderstaande foto goed te zien. De oorspronkelijke kleuren zijn verweerd. Op de achterkant van de romp en voor de cockpit zijn verse vlakken zandgeel te zien. Over het hele toestel zijn vlekken in een verse heldere groene kleur aangebracht. De hele vleugelvoorranden zijn ook in deze kleur bijgewerkt. Doordat de kleuren van deze foto zijn verlopen is niet meer te zien of dit heldergroen de officiële kleur "lichtgroen" is of toch "datjsa" groen.
2.2. Su-25
De Su-25 lijkt een standaardschema te hebben gehad. Vooral opTsjechoslowaakse Su-25's is dit schema te zien. Dit toestel is daarvan een mooi voorbeeld.
Typisch voor de Su-25's van de VVS is de hoge grens tussen de lichtblauwe onderkant en de gecamoufleerde bovenkant. De antennepanelen zijn donkergroen (KO-814).
Deze Su-25 van het 357 OShAP was gestationeerd op de vliegbasis Brandis (ex DDR). Het nummer is aangebracht op een lichtgroen vlak. Ook de vleugelvoorrand is bijgewerkt met lichtgroen (datsja groen). Verder is het toestel voorzien van een bruine vlekkenbeschildering over de oorspronkelijke camouflage. Deze beschildering wijkt sterk af van de regels. Deze bruine vlekjes zijn ook te klein om op grotere afstand nog effectief te zijn. Ze versmelten dan met de ondergrond. (Copyright Frank Rozendaal)
2.3. MIG-21
De MIG-21 wordt in het schildervoorschrift getoond als voorbeeld. Het voorbeeldschema is uitgebreid toegepast op export machines. De Tsjecho-Slowaakse luchtmacht paste het consequent toe. Ook op machines in verschillende Afrikaanse landen zie je het terug. Hier een mooi voorbeeld van een Tsjecho-Slowaakse MIG-21. De cockpit is met donkergroen minder zichtbaar gemaakt en de schaduwen tussen de romp en de vleugels zijn opgevuld met donkergroen.
MiG-21MF 9503, Czechoslovakian AF, Ostrava-Mosnov, september 1989. Foto van R. van Woezik (copyright)
In de oorlog in Afghanistan (1979 - 1989) werden ook MIG-21's ingezet, o.a. van het 263 ORAE. Deze toestellen arriveerden metaalkleurig en werden ter plaatse overgeschilderd. De basiskleur was zandgeel. De andere gebruikte kleuren zijn niet meer met zekerheid vast te stellen, Dit is een MIG-21R van het 263 ORAE.
En dan nog voorbeeld van een MIG-21PF die mooi laat zien hoe de werking van de contrasterende kleuren uitwerkt. De donkere kleuren worden gebroken met zandgeel.
De MIG-SMT was wellicht als vliegtuig geen succes. Maar voor de modelbouwer is het één van de leukere versies om te beschilderen. Deze werden namelijk vrijwel altijd gecamoufleerd. Op basis van informatie van de piloot van onderstaand toestel is de beschildering aangebracht van zandbruin, lichtgroen en zwart. Het is een 1/72 kitje van het merk OST. 
2.4. MIG-23
Op MIG-23 UB zie je vaak een afwijkend schema, namelijk brede, rechte en regelmatige banden die ook nog vaak herhaald worden. Dit was in strijd met de regels voor camouflage maar werd kennelijk toch veel toegestaan.
En een mooie foto van een rij MIG-23 toestellen. Op deze foto is goed te zien hoe er met dezelfde kleuren werd gevariëerd.
En om de MIG-23 serie af te sluiten een foto van de oude Airfix 1/72 MIG-23MF in een schema voor een zuidelijke regio: zandgeel met zandbruin en als contrasterende kleur donkergroen. De onderkant is lichtgrijs. Overigens werd niet streng de hand gehouden aan de regionale indeling. Bij het camoufleren konden alle kleuren worden gebruikt.
2.5. MIG-27
De camouflage van de MIG-27 heeft als typisch kenmerk dat rondom de cockpit een groot donkergroen vlak is aangebracht dat zich uitstrekt over de neus. Dit vlak werkt dan als anti-glare panel en verhult de cockpit. Op deze foto van een MIG-27D is dit donkere vlak goed te zien. Ook is mooi te zien hoe met "datsja groen" dee randen van de inspectieluiken op de neus zijn bijgewerkt. De camouflage is van het "brede banden" type dat we ook vaak zien op MIG-23 UB.
En deze MIG-27 laat goed zien hoe ver het bijtippen van beschadigingen uit de hand kan lopen. Zelfs de vleugelvoorranden zijn met "datsja groen" bijgewerkt. De pantserplaat naast de cockpit is vers geschilderd terwijl de rest van het schilderwerk behoorlijk verweerd is. Wel is ook hier weer het kenmerkende donkere vlak voor de cockpit te zien..
.
Ook op deze MIG-27 is duidelijk het donkere vlak over de cockpit en de neus te zien. De droptanks onder de romp zijn blank metaal.
2.6. MIG-25
Gecamoufleerde MIG-25's zijn vrij zeldzaam en deze toestellen waren bedoeld om op grote hoogte met supersonische snelheden te opereren. De MIG-25RB was een bommenwerper en moest in die rol laagvliegend kunnen opereren. Vandaar dat er enkele MIG-25RB's gecamoufleerd zijn geweest. Dit exemplaar "rood 38" heeft groene en donkerbruine vlekken. Daarovereen zijn zandgele strepen gezet. Deze strepen hebben echter allemaal globaal dezelfde richting. Dit leidt tot een veel te regelmatig patroon. De diëlectrische panelen zijn grijs.
3. Volledig camouflagevoorschrift;
Op het internet staat het originele Russische voorschrift. U kunt het inzien op de site Airforce.ru via deze link. Een Nederlandse vertaling vindt u hieronder. Het document bevat ook een hoofdstuk over verschillende typen verf, het verdunnen en het aanbrengen daarvan. Dat gedeelte is niet vertaald; voor het bouwen en beschilderen van een model is die informatie namelijk niet belangrijk. De tekst is zo letterlijk mogelijk vertaald. Waar een letterlijke vertaling vanwege verschillen in definities tot een onberijpelijke tekst zou leiden is naar alternatieven gezocht.
Techniek van het aanbrengen van camouflage op objecten van de VVS
Referentie: UDK 629.7.083.222 / Opgesteld volgens opdracht No. 604 (8099) van de hoofd-ingenieur van de VVS op 2 oktober 1974.
De huidige technologie is onderdeel van de materialen van het NII MAP en van de gevechtseenheden van de VVS.
De techniek van het aanbrengen behoort tot de basisprinicpes van de camouflagebeschildering (maskirovka) van de objecten van de VVS, het aanpassen van de materialen aan de beschildering, hun voorbereiding en het aanbrengen en het drogen van de deklaag.
De technologie voorziet ook in het herstellen van de camouflage deklaag.
De technologie is bestemd voor de technische afdelingen van de VVS, die zich bezighouden met met het aanbrengen van camouflageschema's van vliegtuigen voor de omstandigheden van waar zij gebaseerd worden en het aanbrengen van de camoulfagedeklaag in de gewenste patronen van de vliegtuigen in ARP en de bouweenheden van de VVS.
[ Opgesteld door Sjapovalenko K.M.]
INHOUD van dat voorschrift
Algemene regels voor de camouflagebeschildering van vliegtuigen....................................3
Tecnhologie van de beschildering van vliegtuigen met de emailes S-38M en AC-5130....10
Algemene aanwijzingen
Materialen, toepassing bij het schilderen............................................................................11
Voorbereiden van de schildermaterialen op het werk.........................................................13
Voorbereiding van oplossingen...........................................................................................15
Voorbereiden van de vliegtuigen op het verven
Het verven met emailes S-38A............................................................................................16
Het herstel van de deklaag in basis emaille S-38M
Verven met emaile EhP-140KM
Het herstel van de deklaag in basis emaille EhP-140KM....................................................17
Verven met emaille AC-5130
Het herstel van de deklaag in basis eamaille AC-5130
Controle van de kwaliteit van de verven..............................................................................18
Techniek van veiligheid........................................................................................................19
"ALGEMENE REGELS VOOR DE CAMOUFLAGEBESCHILDERING VAN VLIEGTUIGEN"
1. Camouflagebeschildering van vliegtuigen wordt toegepast om de mogelijkheid tot detectie op de grond en in de vlucht op lage hoogtes met visuele, optische en fotografische luchtverkenningsmiddelen te verminderen.
2. Afhankelijk van de aard van het object, de achtergrond en het doel van de volgende typen van camouflagebeschilldering: bescherming, imiteren (mimicri) en vervormen.
3. Beschermende beschildering, gewoonlijk in één kleur, de minst zichtbare tegen de achtergrond van het gebied. Bijvoorbeeld, in de zomer dan is dit groene vegetatie met de helderheid en de kleur van gras; in de winter, wanneer er sneeuw ligt - witte verf met een helderheid van 0,7-0,8; voor woestijngebied moet de beschermende laag een zandkleur zijn (zand of licht-zand).
De beschermende kleur wordt aangebracht op wapens, tanks, voertuigen, stationaire objecten tegen een uniforme achtergrond.
4. Simulerende (imiterende) beschildering - meerkleurig, die op het te camoufleren object de specifieke achtergrond van een bepaalde plek reproduceert - teneinde maximale versmelten van de kleuren en het patroon van het oppervlak met de achtergrond. Dit is alleen te gebruiken bij stationaire objecten.
5. Deformerende beschildering (voorheen bekend als camouflage) - grootgevlekte, meerkleurige beschildering wordt uitsluitend gebruuikt voor bewegende objecten, inclusief vliegtuigen, met een duidelijke kenmerkende vorm en zodanige afmeting dat deze te zien is tegen een variërende achtergrond.
Het vervormende effect van de beschildering berust er op dat de kleuren van bepaalde vlekken wegvallen tegen de veranderende achtergrond. De andere kleur(en) moeten dan zo zijn aangebracht dat daaruit de contour van het object niet valt op te maken.
6. Het verven van de vliegtuigen moet voorafgaan aan het ontwerpen van de camouflage van het vliegveld. Voor dat project dient men eerst de eigenschappen van de dekking, de kenmerken dat er vliegtuigen zijn en de daarop toegesneden behoefte aan camouflagemateriaal. Ook dient men zich te verdiepen in de voorwaarden van waarneming door vliegtuigen en kennis hebben van het verblijven in een geheel (complex) van camouflagemaatregelen.
Dit werk wordt uitgevoerd aan de hand van verkenning vanuit de lucht of luchtfoto's.
7. Tijdens de verkenning maakt men een schema met een grafische weergave van de achtergrond van het vliegveld, typische vlakken en lijnen worden aangegeven in kleur, vormen en helderheid. Dit schema wordt gebruikt als basis voor het ontwerpen van de beschildering van de vliegtuigen.
8. Camouflage dient, ongeacht afmetingen en doel, te worden ingepast in de achtergrond van een bepaald deel van het vliegveld. Men moet in gedahchten houden dat zelfs met een goede implementatie van een camouflageschema, het onmogelijk is om de vliegtuigen volledig te verbergen voor een waarnemer. Dit is niet mogelijk vanwege de schaduwen die de vorm tonen en vanwege het unieke karakter van gladde geschilderde oppervlakkken.
9. De effectiviteit van vliegtuigcamouflage wordt bepaald met visuele waarneming door over het vliegtuig te vliegen op verschillendee hoogten, vanuit verschillende richtingen in zonnig, bewolkt weer, etc. en ook door middel van luchtfoto's (kleur of z.w.).
10. Als blijkt dat de deformerende beschildering van de vliegtuigen niet past in de primaire en secundaaire kleuren van de achtergrond, dan wordt de beschildering aan een van deze kleuren aangepast. Dit wordt gedaan door kleurenschema's op te stellen en de vliegtuigen worden geheel of gedeeltelijk opnieuw beschilderd.
11. Het opnieuw beschilderen van vliegtuigen wordt in de regel gedaan wanneer er een sterke verandering is in de achtergrond, zoals deze zich kan voordoen bij de verandering van de seizoenen, relocatie naar een ander vliegveld, etc. Het bijwerken van delen van de camouflage wordt gedaan als er sprake is van seizoensgebonden veranderingen in de achtergrondkleur, van verbleken van de verf en van slijtage.
12. Om de vliegtuigen meer effectief te maskeren tegen de achtergrond van het vliegveld, kan de camouflage ook worden toegepast op delen van het grondoppervlak (betonnen opstelplaatsen, grond e.d.) in de onnmiddelijke nabijheid van de vliegtuigen met behulp van andere materialen: zwarte aarde, vermalen kolen, turf, kalk, witkalk, diverse kleuren klei etc.
Indien mogelijk kunnen de betonnen opstelplaatsen dezelde kleur als de vliegtuigen worden geschilderd.
13. Om het effect van de camouflagebeschildering te vergroten worden vliegtuigen soms voorzien van horizontale canvas doeken of netten in de vorm van tentdoeken, beschilderd in de vereiste kleur. Zo worden de contouren van het vliegtuig vervormd en wordt het moeilijker om het vliegtuig te ontdekken.
14. Deformerende camouflagebeschildering wordt aangebracht op de bovenkant van de romp, vleugels en hoogteroer, de zijkanten van de romp en het staartvlak van alle typen vliegtuigen in de lentepzomer en herfstperiode.
Deze beschildering wordt gedaan met S-38M enamel beschermend, lichtgroen, zand, lichtzand en bruine kleuren.
De onderkant van de romp, vleugels en stabilo wordt geschilderd in kleuren die wegvallen tegen de kleur van de lucht met enamel S-38M grijsblauw of lichtblauw.
In de winterperiode wordt een aantal vlekken (tot 70 %) overgeschilderd met enamel AS-5130 wit.
15. De camouflagebeschildering van elk vliegtuig moet gedaan worden in relatie tot het gebied waar het is gebasseerd. Dat wil zeggen aangepast aan begroeiing, woestijngebied en sneeuw, en aangebfracht op het gekkozen kleurenschema.
16. Het oppvervlak van het vliegtuig dient te worden verdeeld in een deformerende tekening van 4-6 vlekken. Deze kan worden aangebracht in grote vlekken of kleine vlekken van andere kleuren.
17. De hoofdkleur van de deformerende beschilldering moet de achtergrondkleur zijn voor 50 % van het oppervlak van het object. In de winter moet dit ten minste 70 % zijn.
18. De primaire en secundaire kleuren van de deformerende beschildering in zomer- en winterperioden worden ingedeeld in drie natuurlijke zones: noordelijk, midden en zuidelijk en worden weergegeven in tabel 1:
Tabel 1.
Primaire en secundaire kleuren van deformerende beschildering per jaargetijde en natuurlijke zone.
Natuurlijke zone
Zomer Winter
Primair Secundair Primair Secundair
Noord Beschermend Wit, lichtgroen Wit Beschermend,licht-zand
Midden Beschermend Bruin, lichtzand Wit Beschermend, bruin, zand
Zuid Zand Beschermend, bruin, Zand Beschermend, wit, lichtgroen, lichtzand
19. De tekening van de deformerende beschildering bestaat uit twee typen vlekken:
- Gesloten, deze bevinden zich binnen de omtrek van het vliegtuig of raken daaraan;
- Open, deze doorsnijden de contouren van het vliegtuig over meer dan een zijde.
20. Gesloten en open vlekken dienen in ontwerp en afmeting zo divers mogelijk te zijn en curves in de vlekken mogen niet groter zijn dan de halve diameter van de vlek. Curves en uitstulpingen van de vlekken moeten gevarieerd zijn in vorm, richting en afmetingen.
21. De lokatie van vlekken op de buitencontouren van het vliegtuig moet niet symetrisch zijn. De contouren van de vlekken mogen niet de contouren van het vliegtuig volgen. De hoofdas van de vlekken moet een hoek maken tussen de 30 en 60 graden t.o.v. de hoofdas van het vliegtuig.
22. De posities van de vlekken ten opzichte van elkaar moet altijd asymetrisch zijn, zodanig dat hun combinatie de contouren van het vliegtuig niet benadrukt.
23. Breng geen regelmatig gevormde vlekken aan (cirkel, ovaal, rechthoek etc.)
24. Een vlek dient in een hoek op alle vlakken betreffende vlakken aangebracht te worden. De middenlijn van een neuskegel mag niet samenvallen met het geometrische midden van een vlek.
25. Om de hoofdvorm van een vliegtuig beter te maskeren wanneer dit gezien wordt vanuit verschillende richtingen, dienen grote vlekken zich over meerdere vlakken uit te strekken. Ze mogen niet samenvallen met een symmetrie as van de lijn tussen twee vlakken.
26. Het grootste effect in het opbreken van de omtrek wordt veroorzaakt door donkere vlekken. Deze dienen geplaatst te worden op die delen van de romp en de vleugels waar er veranderingen zijn in de vorm, en waar specifieke vormen en details karakteristieke schaduwen geven.
27. De vlekken in lichte kleuren licht zand, zand en lichtgroen dienen vooral langs de omtrek (contour) van het vliegtuig te worden aangebracht. Het beste effect wordt bereikt alls deze combineren met de achtergrond.
28. Het aantal kleuren in een camouflageschema kan variëren van twee tot vijf, afhankelijk van de achtergrondkleuren.
29. In een tweekleurig schema d ent de beschermende kleur aan te sluiten bij de overheersende achtergrondkleur. Een andere kleur - als een contrast (licht of donker), afhankelijk van de vlakken (lichter of donkerder) in de achtergrond.
30. In een driekleurig schema zijn er de volgende opties: voor een achtergrondkleur met een duidelijk contrast: de eerste kleur - beschermende kleur die aansluit bij de achtergrond, de tweede kleur de zelfde helderheid maar contrasterend met de eerste, de derde kleur - contrasterend met de eerste en tweede in kleur en helderheid;
Voor de achtergrond met één kleur maar met vlekken van verschillende helderheid, de eerste kleur - beschermend en aansluitend bij de achtergrond kleur; de tweede - de zelfde kleur maar van een verschoten tint ten opzichte van de eerste; de derde kleur zo contrasterend mogelijk met de eerste twee in kleur en helderheid.
31. De afmetingen van de vlekken is afhankelijk van de meest waarschijnlijk afstand van waarneming en dient zo te zijn dat de vlekken als zodanig waarneemmbaar zijn. Voor producten van de typen 66 - 96 en andere typen vliegtuigen, die daar in grootte mee vergelijkbaar zijn, dienen de afmetingen van de vlekken tussen de 0,75 en 1,8 m te liggen.
Een kleur op een uitsteeksel (neus, brandstoftank vert.) dient zich over niet meer dan 1/3 van de lengte van het uitsteeksel te beslaan.
32. Teneinde bij de bouweenheden van de VVS en de vliegtuigreparatie eenheden te voorkomen dat er eenvormige (gesjabloneerde) schema's worden aangebracht met het zelfde aantal kleuren en schema dient met het volgende te doen:
- Het maken van verschillende varianten van de beschildering;
- Het introduceren van verschillendee kleuren in het schema;
- Het gebruiken van verschillende aantallen kleuren in de beschildering.
33. Een aantal varianten van de beschildering kan bereikt worden door:
- Het veranderen van de afmetingen van de vlekken in relatie tot eerder gechilderde toestellen;
- Variaties in de hoofdassen van de vlekken in relatie tot de contour van het vliegtuig;
- Vervang eenvoudige vlekken door gecompliceerde.
34. Vlekken van verschillende kleuren dienen zodanig geplaatst te worden dat zij het vervormmende effect niet verstoren.
35. Het gebruiken van verschillende aantallen kleuren bij de beschildering betekent dat de keuze van kleuren groter zal zijn in vergelijking met de oorspronkelijke uitvoering.
Bijvoorbeeld, wanneer vliegtuigen beschilderd worden in gebieden gedomineerd door bossen, grasland en golvende vlakken dan is de meest geschikte drie-vier kleurenbeschildering met vlekken met vervormende, golvende tekening.
Als basisversie van de beschildering kan worden aangeppast op de volgende wijze (ten behoeve van een uniforme verdeling van de verschillend gekleurde vleigtuigen in elke eenheid van de VVS):
- Een deel van de vliegtuigen wordt beschilderd volgens de hoofdvariant: 50 % beschermend, 20 % lichtgroen, 15 % bruin en 15 % licht zand;
- Een deel van de vliegtuigen wordt beschilderd in drie kleuren: 50 % beschermend, 25 % licht zand en 25 % bruin;
- Een deel van de vliegtuigen wordt beschilderd in twee kleuren: 70 % beschermend en 30 % lichtgroen;
- Een deel van de vliegtuigen wordt beschilderd in twee kleuren: 70 % beschermend en 30 % licht zand.
36. De contouren van de vlekken worden aangegeven met lijnen (eenvoudig met een zacht potlood) in overeenstemming met de tekening en volgens de basisbeginselen zoals hier uiteengezet.
Binnen elke belijning wordt de kleur aangegeven met een veeg van de corresponderende kleur.
De globale plaatsing van de vlekken van vervormende beschildering voor vliegtuigtypen 66-68 is aangegeven in de tekening.
37. Alle nationaliteitkskenmerken, lichten en cockpit worden voor het schilderen afgeschermd met bruin papier en zelfklevend tape.
38. Als eerste wordt de donkerste kleur aangebracht, daarna de lichte vlekken. De overspray is toegestaan tot niet meer dan 10 cm. De volgorde van aanbrengen moet zodanig zijn dat er niet over de versgeschilderde vlakken wordt gelopen.
39. Na het aanbrengen van de vlekken en het drogen van de verf moet er gekeken worden naar onvolkomendheden in de beschildering. Deze moeten daarna veerwijderd worden door het opnieuw aanbrengen van verf.
"DE TECHNIEK VAN HET BESCHILDEREN VAN VLIEGTUIGEN MET EMAILLES S-38M EN AS-5130"
Algemene instructies
(N.B. Dit gedeelte bevat uitsluitend technische voorschriften voor het omgaan met de verschillende soorten verf. Voor de modelbouw is het niet relevant en is daarom niet vertaald).
Voorbeeld van een camouflage schema voor product 66-68 (zuidelijke zone, zomer periode):
1,2,3 - deklaag in emaille S-38M uitgevoerd in zand, groen en lichtblauw;
4 - details (conus, luiken en beplating, eamille KO-814 aluminium en andere), geen camouflage kleur.
Auteurs: Almer en Rene / SIG Oost-Europa van IPMS Nederland
Dit artikel werd voor het eerst gepubliceerd op de website december 2012
Tip: kijk ook eens bij de Walk arounds op deze IPMS.NL website van diverse Soviet vliegtuigen....